The research objective was to determine the costs of chemical plant protection, production and profitability of sugar beet production in five systems of conservation tillage. The study was conducted at the Experimental Station of University of Environmental and Life Sciences in Wrocław, in the years 2008–2010. Two factor experiment was established according to a split-plot method, in three replications. The investigation involved the costs of mulch coming from different crops, the costs of sugar beet cultivation for two levels of N fertilization: 80 and 120 kg/ha as well as the costs of chemical plant protection. The highest economic efficiency of sugar beet production, in the form of the profit obtained (the highest bank deposit) was achieved from the system with pre-harvest straw, mixed by a cultivator and reduced nitrogen dose, as well as conservation tillage system with winter vetch. The expenses invested in the chemical plant protection ranged from 87.4 to 112.9 dt, which constituted 11.6 to 27.9% yield size. The system with white mustard provided the highest efficiency of protection treatments.

W latach 2008–2010 przeprowadzono badania w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Swojec Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, których celem było określenie kosztów chemicznej ochrony oraz produkcji i opłacalności produkcji buraka cukrowego w pięciu różnych systemach uprawy konserwującej. W tym celu założono dwuczynnikowe doświadczenie metodą split-plot w trzech powtórzeniach. Badano koszty mulczu pochodzącego z różnych systemów uprawy oraz koszty uprawy buraka cukrowego dla dwóch poziomów nawożenia N: 80 i 120 kg/ha oraz koszty chemicznej ochrony. Najwyższą efektywność ekonomiczną produkcji buraka cukrowego w postaci uzyskanego dochodu (najwyższa lokata) – poza tradycyjnym systemem konserwującym z gorczycą – uzyskały systemy z obniżonymi dawkami azotu – ze słomą przedplonową wymieszaną kultywatorem oraz z wyką ozimą. Na chemiczną ochronę roślin należało przeznaczyć od 87,4 do 112,9 dt plonu, co stanowiło 11,6–27,9% zbioru. Najwyższą efektywnością zabiegów ochronnych charakteryzował się system z gorczycą białą.

Busłowski A., Gędek S. 1997. Kalkulacje różnicowe – ankieta przydatności do podejmowania decyzji. Studia Ekonomiczne 4: 5–16.

Bzowska-Bakalarz M., Bieganowski A. (red.). 2008. Kodeks dobrych praktyk w produkcji buraków cukrowych. Wyd. Instytutu Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańsiego PAN, Lublin, 46 ss.

Golinowska M. 1997. Ekonomiczna efektywność chemicznej ochrony buraka cukrowego w gospodarstwach drobnotowarowych położonych w strefie ochrony sanitarnej zbiornika wodnego „Otmuchów”. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 202: 295–302.

Golinowska M. 2002. Efektywność ochrony roślin w indywidualnych gospodarstwach rolnych południowo-zachodniej Polski. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu 433, 199 ss.

Krzysiak Z. 2009. Koszty i opłacalność produkcji buraków cukrowych w roku 2007. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 3: 133–139.

Krzysiak Z. 2011. Opłacalność produkcji buraków cukrowych w warunkach reformy rynku cukru. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej 87: 119–126.

Kucińska K., Artyszak A., Ostrowska D. 2004. Efektywność nawożenia buraka cukrowego (Beta vulgaris altissima Döll.) różnymi nawozami organicznymi przy wzrastających dawkach azotu mineralnego. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 234: 165–170.

Ludwiczak J. 1989. Rachunkowość rolnicza. Skrypt Akademii Rolniczej we Wrocławiu 345, 120 ss.

Rocznik statystyczny rolnictwa. GUS, Warszawa.

Strochalska B. 2011. Produkcja buraka cukrowego w różnych systemach uprawy konserwującej. Praca doktorska. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, 76 ss.

Wacławowicz R. 2013. Siedliskowe i produkcyjne skutki polowego zagospodarowania liści buraka cukrowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, 134 ss.

www.wodr.poznan.pl [dostęp: 19.05.2015].

Zimny L. 1997. Koszty produkcji buraka cukrowego w warunkach zróżnicowanych technologii uprawy. Konferencja „Progress in sugar beet cultivation and root quality”. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego. Warszawa, 4–5.09.1997: 96–98.

Zimny L. 1999. Uprawa konserwująca buraka cukrowego. Postępy Nauk Rolniczych 5: 41–52.

Zimny L., Malak D., Śniady R. 2000. Znaczenie produkcyjne gorczycy białej i nawożenia azotowego w uprawie buraka cukrowego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 470: 181–189.

Zimny L., Śniady R., Krzyśków S. 2001. Efektywność ekonomiczna uprawy buraka cukrowego w warunkach zróżnicowanego nawożenia organicznego i wzrastających dawkach azotu mineralnego. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Rolnictwo 80: 189–195.