The carried out studies confirmed the efficacy of chemical protection in reduction of infection caused by the following pathogens; Leptosphaeria spp. – phoma stem canker, Sclerotinia sclerotiorum – stem rot, Botryotinia fuckeliana – grey mould, Alternaria spp. – dark leaf and pod spot. In all plant protection programs the treatments were applied at the growth stage BBCH 65 which, was recommended for a control of pathogens occurring at highest intensity during the studies (S. sclerotiorum and Alternaria spp.) and it resulted in similar efficiency of protection. Plant protection also significantly affected the yield. The highest seed yield was collected from the objects protected three times during a vegetation season. The seed yield was also dependent on nitrogen fertilization level. Significant higher seed yield was achieved on objects fertilized with 220 kg N/ha. Seed yield was also influenced by cultivar and sowing density. Visby cultivar produced a significantly higher yield when sown at smaller density.

Przeprowadzone badania potwierdziły skuteczność ochrony chemicznej w ograniczaniu nasilenia porażenia przez sprawców chorób (Leptosphaeria spp. – sucha zgnilizna kapustnych, Sclerotinia sclerotiorum – zgnilizna twardzikowa, Botryotinia fuckeliana – szara pleśń, Alternaria spp. – czerń krzyżowych). Podobna efektywność sposobów ochrony była konsekwencją uwzględnienia we wszystkich programach zabiegu w fazie BBCH 65 zalecanego do zwalczania patogenów występujących w największym nasileniu w okresie prowadzenia badań czyli S. sclerotiorum i Alternaria spp. Ochrona przed patogenami również istotnie oddziaływała na plon nasion. Najwyższe plony zebrano z obiektów, na których rzepak był chroniony trzykrotnie w sezonie wegetacyjnym. Wysokość plonu zależała także od poziomu nawożenia azotem. Istotnie wyższe plony uzyskano na obiektach nawożonych azotem w dawce 220 kg N/ha. Także odmiana i ilość wysiewu decydowały o poziomie plonowania. Istotnie wyżej plonowała rzadziej wysiana odmiana Visby.

Barszczak T., Barszczak Z. 1995. Wpływ nawożenia azotowego, wilgotności i zakwaszenia gleby na plony oraz zawartość tłuszczu i białka w nasionach odmian rzepaku ozimego. [Effect of nitrogen fertilization, soil moisture and acidity on seed yield and protein content in seeds of winter oilseed rape cultivars]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 16 (1): 165–172.

Barszczak Z., Barszczak T., Kosjanowicz W. 1994. Wpływ okresowej suszy i dawek azotu na plony i skład chemiczny nasion odmian rzepaku ozimego. [Effect of periodical drought and nitrogen rates on seed yields and chemical composition of winter oilseed rape cultivars]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 15 (2): 9–16.

Budzyński W.S., Jankowski K.J., Rybacki R. 2005. Poziom ochrony a plon nasion rzepaku ozimego w gospodarstwach wielkoobszarowych. [Relation between plant protection measures and yield of oilseed rape in big area farms]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 26 (2): 421–436.

Budzyński W., Majkowski K., Horodyski A., Jasińska Z., Jodłowski M., Muśnicki Cz., Orłowska T., Owczarek W. 1985. Wpływ poziomu i terminu wiosennego nawożenia azotem na plonowanie odmian rzepaku ozimego. [Effect of the level and date of the nitrogen fertilization in spring on yielding of winter rape varieties]. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Bulletin of Plant Breeding and Acclimatization Institute 157: 123–134.

Budzyński W., Ojczyk T., Toboła P., Malarz W. 1995. Porównanie doglebowego i dolistnego nawożenia rzepaku ozimego mocznikiem. [Comparison of soi land foliar urea application to winter oilseed rape]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 16 (1): 151–156.

Humperson-Jones F.M., Phelps K. 1989. Climatic factors influencing spore production of Alternaria brassicae and Alternaria brassicicola. Annals of Applied Biology 114 (3): 449–458.

Jajor E., Horoszkiewicz-Janka J., Danielewicz J., Korbas M. 2012. Wpływ zmianowania i fungicydów na ograniczanie występowania chorób rzepaku ozimego. [Influence of crop rotation and fungicides on occurrence limitation of winter oilseed rape diseases]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 52 (4): 1011–1015.

Jankowski K. 2001. Economic efficiency of different technologies of production of raw materials for oil production. Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Intenivani olejniny”. Praga, 11–12.12.2001: 38–43.

Jankowski K., Budzyński W. 1997. Nawożenie azotem a stopień uszkodzeń rzepaku ozimego przez szkodniki. [Nitrogen fertilization and the degree of damages of winter rape caused by insect pests]. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 439: 273–280.

Jankowski K., Budzyński W. 2007. Reakcja różnych form hodowlanych rzepaku ozimego na termin i gęstość siewu. II. Plon nasion i jego składowe. [Response of different breeding forms of winter oilseed rape to date and density of sowing II. Seed yield and yield components]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 28 (2): 195–207.

Jasińska Z., Kotecki A., Kozak M. 1997. Wpływ następczy roślin strączkowych i nawożenia azotem na rozwój i plon rzepaku ozimego. [Residual effects of leguminous crops and nitrogen fertilization on the development and yield of winter oilseed rape (Brassica napus)]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 18 (1): 187–198.

Jędryczka M. 2006. Epidemiologia i szkodliwość suchej zgnilizny kapustnych na rzepaku ozimym w Polsce. Rozprawy i Monografie Instytut Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk 17, 150 ss.

Koch S., Dunker S., Kleinhenz B., Röhring M., Tiedmann A. 2007. A crop loss-related forecasting model for Sclerotinia stem rot in winter oilseed rape. Phytopathology 97: 1186–1194.

Kurowski T.P., Budzyński W. 2003. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i ochrony przed szkodnikami na zdrowotność rzepaku jarego. [The influence of differentiated nitrogen fertilization and insect control on sanitary state of spring oilseed rape]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 24 (2): 455–463.

Lemańczyk G., Jankowski K., Sadowski C., Klepin J., Muchalski T. 1997. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotowego i zaniechania zwalczania szkodników na zdrowotność rzepaku ozimego. [Effect of differentiated nitrogen fertilization and desistance from pest control on the heath status of rapeseed]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 18 (2): 371–379.

Marschner H. 1995. Relationships between mineral nutrition and plant diseases and pests. p. 436–460. In: ”Mineral Nutrition of Higher Plants”. Academic Press, 862 pp.

Mączyńska A., Głazek M., Krzyzińska K., Banachowska J. 2001. Porażenie przez grzyby chorobotwórcze roślin rzepaku ozimego w latach 1999 i 2000. [Occurrence of winter oilseed rape pathogens in 1999 and 2000 years]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 22 (1): 127–138.

Muśnicki Cz., Muśnicka B. 1986. Struktura plonowania różnych typów jakościowych rzepaku ozimego. [The structure of yield of different quality types of winter rape]. Zeszyty Problemowe Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 9: 107–122.

Pérés A., Poission B., Le Sourne V., Maisonneuve C. 1999. Leptosphaeria maculans: Effects of temperature, rainfall and humidity on the formation of pseudothecia. Proceedings of the 10th International Rapeseed Congress. Canberra, Australia, September 26–29, 1999. http://www.regional.org.au/au/gcirc/index.htm

Podleśna A., Jędryczka M., Lewartowska E. 2005. Występowanie chorób grzybowych na rzepaku ozimym w warunkach zróżnicowanego nawożenia siarką i azotem. [The occurrence of fungal diseases on winter oilseed rape in the conditions of differentiated sulphur and nitrogen fertilization]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 26 (1): 173–184.

Sadowski Cz., Baturo A., Lenc L., Trzciński J. 2002. Występowanie mączniaka rzekomego (Peronospora parasitica /Pers. Ex Fr./Fr.) i mączniaka prawdziwego (Erysiphe cruciferarum Opiz ex L. Junell) na rzepaku jarym odmiany Star przy zróżnicowanym nawożeniu azotem i siarką. [Downy mildew (P. parasitica) and powdery mildew (E. cruciferarum) occurrence on spring oilseed rape cv. Star depending on differentiated fertilization with nitrogen and sulphur]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 23 (2): 391–408.

Sadowski Cz., Musnicki C., Lemanczyk G., Drozdowska L., Trzcińska E. 1998. Effect of different nitrogen fertilization and absence of pest control on health status of rapeseed. Integrated control in oilseed crops. Bulletin OILB/SROP 21 (5): 221–226.

Shrestha K.S., Munk L., Mathur B. 2005. Role of weather on Alternaria leaf blight disease and its effect on yield and yield components of mustard. Nepal Agriculture Research Journal 6: 62–72.

Söchting H.P., Verreet J.-A. 2004. Effects of different cultivation systems (soil management, nitrogen fertilization) on the epidemics of fungal diseases in oilseed rape (Brassica napus L. var. napus). Zeitschrift für Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz Journal of Plant Diseases and Protection 111 (1): 1–29.

Starzycka E., Starzycki M., Kauzik M., Woś H., Cichy H., Budzianowski G. 2009. Ocena odporności rzepaku ozimego na porażenie przez Leptosphaeria spp. i Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary w doświadczeniach przeprowadzonych w Małyszynie i Borowie, w latach 2007–2009. [Evaluation of winter rape resistance to Leptosphaeria spp. and Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary in trials conducted in Małyszyn and Borowo in 2007–2009]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 30 (2): 207–222.

Weber Z. 2010. Fitopatologia. Tom 1. PWRiL, Poznań, 639 ss.

Wielebski F. 2007. Reakcja różnych typów odmian rzepaku ozimego na zmienne zagęszczenie roślin w łanie I. Plon nasion i jego składowe. [Response of different types of winter oilseed rape varieties to various plant density in the field I. Seed yield and its components]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 28 (2): 209–226.

Wielebski F., Wójtowicz M. 1994. Wpływ okresowych niedoborów wody przy zróżnicowanym nawożeniu azotowym na plon i zawartość glukozynolanów w nasionach rzepaku ozimego. [Influence of water deficit and differentiated nitrogen fertilization on winter double low oilseed rape seed yield and glucosinolate content]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 15 (2): 27–34.

Wójtowicz M. 2013. Rola czynników środowiskowych i agrotechnicznych w kształtowaniu wielkości i jakości plonu rzepaku ozimego (Brassica napus L.). [Effect of environmental and agronomical factors on quantity and quality of winter oilseed rape yield (Brassica napus L.)]. Monografie i rozprawy naukowe 45/2013. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Radzików.

Wójtowicz M., Czernik-Kołodziej K. 2003. Reakcja zarejestrowanych odmian rzepaku ozimego na poziom agrotechniki. [Response of registered winter oilseed rape cultivars to the level of agronomical practices]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 24 (1): 85–94.

Wójtowicz M., Muśnicki Cz. 2001. Udział komponentów struktury w kształtowaniu plonu nasion podwójnie ulepszonych odmian rzepaku ozimego. [Contribution of yield components in creation of the seed yield of double low winter oilseed rape]. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu, CCCXXXV, Rolnictwo 61: 105–121.

Wójtowicz M., Wielebski F. 1995. Wpływ wiosennego nawożenia azotem przy różnym uwilgotnieniu gleby na plon, elementy plonotwórcze i zawartość glukozynolanów w nasionach trzech odmian rzepaku ozimego. [Influence of spring nitrogen fertilization by various soil moisture on yield, yield components and seed quality of three cultivars of winter oilseed rape]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 16 (1): 157–164.

Wójtowicz M., Wielebski F., Czernik-Kołodziej K. 2002. Wpływ wiosennego nawożenia azotem na cechy rolnicze i użytkowe nowych form hodowlanych rzepaku ozimego. [Effect of spring nitrogen fertilization on agronomical and commercial plant characters of new breeding forms of winter oilseed rape]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 23 (2): 337–350.