Conventional crop cultivation based on chemical plant protection products and synthetic fertilizers creates an apparent image of effective protection. Irrational usage of chemical products in horticulture production, with an aim at increasing yields results in a decrease of fruit quality and leads to degradation of the environment. Mandatory application of the principles of integrated plant protection, which became effective on 1st January 2014, has forced the combined usage of chemical, biological and physical methods. The aim of our study was to assess the effect of an application of additional plant protection with bi-products such as EmFarma, Polyversum WP on the occurrence of entomofauna on hazel plants (Corylus avellana L.). The study has demonstrated that aphids, with the dominant species Myzocallis coryli Goe. were a potentially dangerous pest of hazel plantations. It was also determined that the product Polyversum WP stimulates more abundant occurrence of Carabidae and phytophagous species inhabiting hazel leaves. Moreover, due to less numerous presence of phytophages, hazel aphid in particular, it is recommended to perform an additional plant protective treatment with the probiotics EmFarma Plus and EmFarma 5.

Uprawa roślin w systemie konwencjonalnym oparta na chemicznych środkach ochrony roślin i syntetycznych nawozach stwarza wyłącznie pozorne wrażenie skutecznej ochrony. Nieracjonalna chemizacja sadownictwa mająca na celu maksymalizację plonu powoduje spadek jakości owoców oraz prowadzi do degradacji środowiska. Obowiązek stosowania zasad integrowanej ochrony roślin wprowadzony 1 stycznia 2014 roku wymusił łączenie metod chemicznych, biologicznych i fizycznych. Celem badań była ocena wpływu stosowania dodatkowej ochrony biopreparatami (EmFarma, Polyversum WP) na występowanie entomofauny leszczyny. Badania wykazały, że potencjalnie groźnymi szkodnikami uprawy były mszyce z dominującym gatunkiem Myzocallis coryli Goe. Stwierdzono, że działanie preparatu Polyversum WP stymuluje występowanie naziemnych Carabidae i gatunków roślinożernych zasiedlających liście leszczyny. Ponadto, ze względu na mniej liczny pojaw fitofagów, w szczególności zdobniczki leszczynowej, zaleca się w uprawach tej rośliny stosowanie dodatkowej ochrony probiotykami: EmFarma Plus i EmFarma 5.

Aleksandrowicz O.R. 2004. Biegaczowate (Carabidae). s. 28–42. W: „Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków” (W. Bogdanowicz, E. Chudzicka, I. Pilipiuk, E. Skibińska, red.). Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa, 509 ss.

Ciemniewska H., Ratusz K. 2012. Charakterystyka orzechów laskowych trzech odmian leszczyny uprawianej w Polsce. [Characteristics of hazelnuts from three hazel cultivars grown in Poland]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 33 (2): 273–283.

Clarke K.R. 1993. Non-parametric multivariate analyses of changes in community structure. Australian Journal of Ecology 18 (1): 117–143. DOI: 10.1111/j.1442-9993.1993.tb00438.x.

Daly M.J., Stewart D.P.C. 1999. Influence of ”Effective Microorganisms” (EM) on vegetable production and carbon mineralization – A preliminary investigation. Journal of Sustainable Agriculture 14 (2/3): 15–25. DOI: 10.1300/J064v14n02_04.

Gantner M., Jaśkiewicz B. 2000. Mszyce żerujące na krzewach leszczyny uprawnej (Corylus L.). Ochrona Roślin 44 (11): 8–25.

Gantner M. 2009. Koszty ochrony plantacji leszczyny przed szkodnikami i chorobami. [Costs of hazelnut protection against pests and diseases]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 49 (4): 1610–1616.

Gantner M. 2010. Aktualne problemy występujące w uprawach małoobszarowych na przykładzie leszczyny. [Current problems in minor crops on hazelnut example]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (4): 1583–1591.

Ghirardello D., Prosperini S., Zeppa G., Gerbi V. 2010. Phenolic acid profile and antioxidant capacity of hazelnut (Corylus avellana L.) kernels in different solvent systems. Journal of Food and Nutrition Research 49 (4): 195–205.

Hůrka K. 1996. Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Kabourek, Zlin, 565 pp.

Jamiołkowska A., Hetman B. 2016. Mechanizm działania preparatów biologicznych stosowanych w ochronie roślin przed patogenami. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio E, Agricultura 71 (1): 13–29.

Kasprzak K., Niedbała W. 1981. Wskaźniki biocenotyczne stosowane przy porządkowaniu i analizie danych w badaniach ilościowych. s. 397–416. W: „Metody stosowane w zoologii gleby” (M. Górny, L. Grüm, red.). Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 483 ss.

Kosakowski K., Grzelak M., Kosakowski A. 2013. Wpływ zastosowania preparatów probiotycznych na zdrowotność, jakość oraz plon wybranych roślin. [The effect of applied probiotic preparations on health, quality and yield of selected crops]. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 58 (3): 261–266.

Kosewska A., Nietupski M., Ciepielewska D. 2006. Skład i struktura zgrupowań Carabidae (Coleoptera) zasiedlających zadrzewienia śródpolne okolic Olsztyna. Wiadomości entomologiczne 25, Suplement 1: 49–59.

Kosewska A., Nietupski M., Nijak K., Skalski T. 2016. Effect of plant protection on assemblages of ground beetles (Coleoptera, Carabidae) in pea (Pisum L.) and lupine (Lupinus L.) crops. Periodicum Biologorum 118 (3): 213–222. DOI: 10.18054/pb.2016.118.3.3911.

Kosicka D., Wolna-Maruwka A., Trzeciak M. 2015. Wpływ preparatów mikrobiologicznych na glebę oraz wzrost i rozwój roślin. [The influence of microbial inoculates on morphological traits in plants]. Kosmos Problemy Nauk Biologicznych 64 (2): 327–335.

Kotze D.J., Brandmayr P., Casale A., Dauffy-Richard E., Dekoninck W., Koivula M.J., Lövei G.L., Mossakowski D., Noordijk J., Paarmann W., Pizzolotto R., Saska P., Schwerk A., Serrano J., Szyszko J., Taboada A., Turin H., Venn S., Vermeulen R., Zetto T. 2011.Forty years of carabid beetle research in Europe – from taxonomy, biology, ecology and population studies to bioindication, habitat assessment and conservation. ZooKeys 100: 55–148. DOI: 10.3897/zookeys.100.1523.

Larsson S.G. 1939. Entwicklungstypen und Entwicklungszeiten der dänischen Carabiden. Development types and development time of the Danish Carabidae. Entomologische Meddelelser 20: 270–560.

Małuszyńska E., Szydłowska A., Martyniak D., Dziamba Sz., Dziamba J. 2012. Wpływ preparatów zawierających efektywne mikroorganizmy na zdolność kiełkowania nasion z upraw ekologicznych. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 263: 33–42.

Markuszewski B., Kopytowski J., Bieniek A., Krzymińska I. 2017. Wpływ biopreparatów na plonowanie i jakość świeżych owoców laskowych. s. 118–125. W: „Rolnictwo XXI wieku – problemy i wyzwania” (D. Łuczycka, red.). Idea Knowledge Future, Wrocław, 479 ss.

Morelowska M., Świątek M., Sekutowski T.R. 2017. Skuteczność działania preparatu EmFarma Plus i Coniothyrium minitans w odniesieniu do patogena wywołującego zgniliznę twardzikową. s. 135–147. W: „Rolnictwo XXI wieku – problemy i wyzwania” (D. Łuczycka, red.). Idea Knowledge Future, Wrocław, 479 ss.

Nietupski M. 2012. Naziemne biegaczowate (Coleoptera: Carabidae) występujące w sadach jabłoniowych objętych różnymi systemami produkcji. [Ground beetles (Coleoptera: Carabidae) occurring in apple orchards under different production systems]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 52 (2): 360–365. DOI: 10.14199/ppp-2012-066.

Nietupski M., Kosewska A., Markuszewski B., Sądej W. 2015. Soil management system in hazelnut groves (Corylus sp.) versus the presence of ground beetles (Coleoptera: Carabidae). Journal of Plant Protection Research 55 (1): 26–34. DOI: 10.1515/jppr-2015-0004.

Nikolova I., Georgieva N. 2015. Systems of organic farming in spring vetch II: Biological response of Aeolothrips intermedius Bagnall and Coccinella septempunctata L. Pesticides and Phytomedicine 30 (3): 147–153. DOI: 10.2298/PIF1503147N.

Paśmionka I., Kotarba K. 2015. Możliwości wykorzystania efektywnych mikroorganizmów w ochronie środowiska. [Possibile application of effective microorganisms in environmental protection]. Kosmos Problemy Nauk Biologicznych 64 (1): 173–184.

Piskornik Z., Wojciechowska M., Korfel J. 1998. Uprawa leszczyny szansą sadownictwa makroregionu środkowo-wschodniego w przededniu przyjęcia Polski do Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie 57 (2): 573–577.

Sądej W., Ciepielewska D., Pomianowska E. 1997. Entomofauna wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis L.) i jego rola w agrocenozie. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 18 (2): 365–370.

Sądej W., Markuszewski B., Nietupski M. 2010. Mszyce występujące na plantacji leszczyny w Tuszewie koło Lubawy. [Aphids in a hazelnut plantation in Tuszewo near Lubawa]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (4): 1742–1746.

Sądej W., Nietupski M., Markuszewski B. 2012. Entomofauna leszczyny uprawianej w północno-wschodniej Polsce. [Entomofauna of hazelnut plantation in the north-eastern regions of Poland]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 52 (4): 854–858. DOI: 10.14199/ppp-2012-147.

Stachowiak M. 2008. Przegląd systematyczny biegaczowatych Polski (Coleoptera, Carabidae) – wersja skrócona. www.entomo.pl/coleoptera/carabidae/index.php [dostęp: 22.03.2017].

Ter Braak C.J.F., Smilauer P. 1998. CANOCO Reference Manual and User’s Guide to Canoco for Windows: Software for Canonical Community Ordination (version 4). Microcomputer Power, Ithaca, USA, 352 pp.

Trojan P. 1998. Nowe perspektywy w badaniach entomofaunistycznych. s. 137–155. W: Materiały zjazdowe. Wiadomości Entomologiczne 17, Suplement 43. Zjazd Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, Poznań, 4–6 września 1998, 207 ss.

Twardowski J. 2013. Rolnictwo ekologiczne nie sprzyja szkodnikom. Ekonatura 2: 12–13.

Wojciechowicz-Żytko E. 2004. Predators occurring in Myzocallis coryli Goetze (Homoptera, Aphidodea) colonies on hazel (Corylus L.). [Drapieżce występujące w koloniach Myzocallis coryli Goetze (Homoptera, Aphidodea) na leszczynie (Corylus L.)]. Journal of Plant Protection Research 44 (3): 181–188.

Wojciechowska M. 2007. Leszczyna. Działkowiec, 60 ss.

Wolna-Maruwka A., Schroeter-Zakrzewska A., Borowiak K. 2010. Wpływ preparatu Em na stan mikrobiologiczny podłoża przeznaczonego do uprawy pelargonii (Pelargonium × hortorum). [Effect of em inoculum on the microbiological state of substrate designed for pelargonium (Pelargonium × hortorum)]. Nauka Przyroda Technologie 4 (6): 1–12.

Zalecenia Ochrony Roślin 2016/17 [online]. www.ior.poznan.pl/baza/ [dostęp: 22.03.2017].

Zdyb H. 2010. Leszczyna. Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 249 ss.

Zydlik P. 2008. Wykorzystanie preparatów pochodzenia naturalnego w zwalczaniu niektórych chorób roślin sadowniczych. [Application of preparations of natural origin in disease control of fruit growing plants]. Nauka Przyroda Technologie 2 (1): 1–6.