Progress in Plant Protection

Afidofauna associated with the decorative plants of Fabaceae family
Afidofauna związana z roślinami ozdobnymi z rodziny Fabaceae 

Beata Borowiak-Sobkowiak, e-mail: beata.borowiak@up.poznan.pl

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Entomologii i Ochrony Środowiska, Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

Anna Paluszkiewicz, e-mail: annapaluszkiewicz@gmail.com

Osiedle Leśne 24, 62-028 Koziegłowy, Polska
Streszczenie

Studies on afidofauna associated with decorative plants of the Fabaceae family were conducted at the Botanical Garden in Poznań in 2014−2015. This paper presents the species composition of aphids colonizing legumes and describes the degree of infestation of plants by these insects. The following eight monoecious species of aphids were identified from the collected samples: Aphis craccivora, Aphis cytisorum cytisorum, Aphis cytisorum sarothamni, Acyrthosiphon pisum, Acyrthosiphon caraganae caraganae, Megoura viciae, Appendiseta robiniae and Therioaphis tenera tenera. The aphids were found on 17 species of plants, including 7 species of herbaceous plants, 6 species of shrubs and 4 species of trees. A. craccivora was the species that occupied the most plants. The greatest damages were observed on Laburnum anagyroides caused by A. cytisorum cytisorum feeding. A. caraganae caraganae also formed large colonies on Colutea orientalis, A. cytisorum sarothamni on Sarothamnus scoparius, A. craccivora on Robinia and Caragana and M. viciae on Lathyrus latifolius and Vicia amoena.


Badania dotyczące afidofauny związanej z roślinami ozdobnymi z rodziny Fabaceae, prowadzono na terenie Ogrodu Botanicznego w Poznaniu w latach 2014−2015. W pracy przedstawiono skład gatunkowy mszyc zasiedlających rośliny bobowate oraz określono stopień zasiedlenia roślin przez te owady. Podczas prowadzonych badań stwierdzono 8 monoecyjnych gatunków mszyc: Aphis craccivora, Aphis cytisorum cytisorum, Aphis cytisorum sarothamni, Acyrthosiphon pisum, Acyrthosiphon caraganae caraganae, Megoura viciae, Appendiseta robiniae oraz Therioaphis tenera tenera. Mszyce notowano na 17 gatunkach roślin, w tym na 7 gatunkach roślin zielnych, na 6 gatunkach krzewów i na 4 gatunkach drzew. Gatunkiem, który zasiedlał najwięcej roślin był A. craccivora. Największe uszkodzenia obserwowano na Laburnum anagyroides pod wpływem żerowania A. cytisorum cytisorum. Duże kolonie tworzyły także A. caraganae caraganae na Colutea orientalis, A. cytisorum sarothamni na Sarothamnus scoparius, A. craccivora na robinii i karaganie, a także M. viciae na Lathyrus latifolius i Vicia amoena.


Słowa kluczowe
aphids; decorative plants; Botanical Garden; Fabaceae; mszyce; rośliny ozdobne; Ogród Botaniczny
Referencje

Barczak T. 2004. Niektóre aspekty bionomii i ekologii mszycy przerostek skrętnik, Pemphigus spirothecae Pass. (Homoptera: Pemphigidae) w środowisku miejskim. s. 235−255. W: „Fauna miast Europy Środkowej 21. wieku” (T. Barczak, P. Indykiewicz, red.). LOGO, Bydgoszcz, 584 ss.

 

Bennewicz J., Barczak T. 2014. Mszyce środowisk zurbanizowanych. s. 65−75. W: „Urban Fauna. Animal, Man, and the City – Interactions and Relationships” (P. Indykiewicz, J. Böhner, red.). ArtStudio, Bydgoszcz, 397 ss.

 

Berliński K. 1968. Znaczenie gospodarcze mszyc. s. 171−183. W: „Kurs afidologii ogólnej”. PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

 

Borowiak-Sobkowiak B., Durak R. 2012. Biology and ecology of Appendiseta robiniae (Hemiptera: Aphidoidea) – an alien species in Europe. Central European Journal of Biology 7 (3): 487−494. DOI: 10.2478/s11535-012-0034-3.

 

Borowiak-Sobkowiak B., Durak R., Wilkaniec B. 2008. Appendiseta robiniae (Gilette), 1907 (Hemiptera, Aphidoidea) – an aphids species new to Poland. Polish Journal of Entomology 77 (1): 5−9.

 

Borowiak-Sobkowiak B., Durak R., Wilkaniec B. 2017. Morphology, biology and behavioral aspects of Aphis craccivora (Hemiptera: Aphididae) on Robinia pseudoacacia. Acta Scientiarum Polonorum, Hortorum Cultus 16 (1): 39−49.

 

Czekalski M. 2010. Ogólna uprawa roślin ozdobnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Warszawa, s. 13−15, 242 ss.

 

Dixon A.F.G. 1998. Aphid Ecology: an Optimization Approach. Chapman and Hall, London, 312 pp.

 

Hałaj R., Osiadacz B. 2016. Klucze do oznaczania owadów Polski / Keys for the Identification of Polish Aphids. Część / Part XVII Hemiptera [Homoptera]. Zeszyt / Issue 5c. Mszyce / Aphids – Aphidomorpha Mszyce właściwe – Aphidoidea Hormaphididae, Mindaridae, Phloeomyzidae, Thelaxidae. Polskie Towarzystwo Entomologiczne / Polish Entomological Society, Nr 179 serii kluczy / No 179 in the key series, Wrocław, 164 pp. ISBN 978-83-61764-55-7.

 

Hulle M., d’Acier A.C., Bankhead-Dronnet S., Harrington R. 2010. Aphids in the face of global changes. C. R. Biologies 333: 497−503.

 

Łukasiewicz A., Łukasiewicz Sz. 2006. Rola i kształtowanie zieleni miejskiej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 128 ss.

 

Ratajczak J., Wilkaniec B. 2011. Fauna mszyc (Hemiptera: Aphidoidea, Phylloxeroidea) w Arboretum Kórnickim (Wielkopolska). Wiadomości Entomologiczne 30 (1): 17−26.

 

Ruszkowska M., Strażyński P. 2011. Elementy zmian w bionomii mszyc dendrofilnych w środowisku zurbanizowanym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 562: 221−227.

 

Seneta W., Dolatowski J. 2012. Dendrologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 299−328, 544 ss.

 

Trojan P., Winiarska G. 2001. Miasto jako archipelag wysp śródlądowych. s. 10−16. W: „Bioróżnorodność i ekologia populacji zwierzęcych w środowiskach zurbanizowanych” (P. Indykiewicz, T. Barczak, G. Kaczorowski, red.). NICE, Bydgoszcz, 297 ss.

 

Wilkaniec B. 2004. Afidofauna Ogrodu Botanicznego w Poznaniu. s. 167−177. W: „Fauna miast Europy Środkowej 21. wieku” (T. Barczak, P. Indykiewicz, red.). LOGO, Bydgoszcz, 584 ss.

 

Wojciechowski W., Depa Ł., Kanturski M., Wegierek P., Wieczorek K. 2015. An annotated checklist of the Aphids (Hemiptera: Aphidomorpha) of Poland. Polish Journal of Entomology 84 (4): 383−420. DOI: 10.1515/pjen-2015-0033.

Progress in Plant Protection (2017) 57: 206-210
Data pierwszej publikacji on-line: 2017-09-20 14:50:13
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2017-032
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy