In recent years, the cultivation area of linseed (Linum usitatissimum L. var. brevimulticaulis Vav.) has increased consistently. The aim of the study was to determine what fungi species, both pathogens and saprophytes inhabit linseed plants and evaluate efficiency of selected fungicides that are used in chemical control of fungal diseases. The experiments were conducted in 2017. Three combinations of fungicides were used in a field and a greenhouse experiments with Bukoz cultivar and 2 combinations in a greenhouse experiment with Jantarol cultivar. Fusarium species occurred most often among the pathogenic fungi in the field experiment. The applied fungicides limited the infection caused by Fusarium spp. at different ratio (efficacy from 46 to 100%). In all experiments, Alternaria spp. occurred frequently, most of which were identified as Alternaria alternata (Fr.) Keissl. The effectiveness of applied products was from 40 to 100%. Stem break and browning [disease caused by Kabatiella lini (Laff.) Karak] was found only on the Jantarol cultivar, where the use of azoxystrobin completely inhibited the development of the pathogen on plants. Gray mold was visible only on the cultivar Jantarol. The use of a mixture of fluopyram and tebuconazole reduced the number of Botrytis cinerea Pers. isolates by 67%, compared to the control. Colletotrichum linicola Pethybr & Laff., Septoria linicola (Speg.) Garass. and Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary are of minor importance on linseed plants.

W ostatnich latach powierzchnia uprawy lnu oleistego systematycznie wzrasta. Celem pracy było sprawdzenie, jakie grzyby (patogeny i saprotrofy) zasiedlają len oleisty i ocena działania wybranych fungicydów przeciwko sprawcom chorób tej rośliny uprawnej. Doświadczenia przeprowadzono w 2017 roku z zastosowaniem 3 kombinacji fungicydów w doświadczeniu polowym i szklarniowym z odmianą Bukoz i 2 kombinacje w doświadczeniu szklarniowym z odmianą Jantarol. W doświadczeniu polowym na wszystkich obiektach najliczniej wystąpiły grzyby rodzaju Fusarium. Zastosowane preparaty ograniczały w różnym stopniu poziom porażenia przez Fusarium spp. (skuteczność od 46 do 100%). We wszystkich doświadczeniach licznie wystąpiły grzyby rodzaju Alternaria, z czego większość stanowił gatunek Alternaria alternata (Fr.) Keissl. Skuteczność zastosowanych preparatów wyniosła od 40 do 100%. Największe nasilenie Kabatiella lini (Laff.) Karak stwierdzono na odmianie Jantarol, gdzie zastosowanie azoksystrobiny całkowicie zahamowało rozwój patogena na roślinach. Szara pleśń widoczna była tylko na odmianie Jantarol. Zastosowanie mieszaniny fluopyramu i tebukonazolu ograniczyło liczebność Botrytis cinerea Pers. o 67%. Małym zagrożeniem dla roślin lnu oleistego były takie patogeny, jak: Colletotrichum linicola Pethybr. & Laff., Septoria linicola (Speg.) Garass. i Sclerotinia sclerotiorum (Lib.) de Bary.

Ballio A. 1991. Non-host-selective fungal phytotoxins – biochemical aspects of their mode of action. Experientia 47: 783–790.

Barnett H.L., Hunter B.B. 1960. Illustrated Genera of Imperfect Fungi. Burgess Pub, Company, Minneapolis, 225 pp.

Bata Á., Lásztity R. 1999. Detoxification of mycotoxin-contaminated food and feed by microorganisms. Trends in Food Science and Technology 10 (6): 223–228. DOI: 10.1016/S0924-2244(99)00050-3.

Booth C. 1971. The genus Fusarium. Commonwealth Mycological Institute, Kew, UK: 91–97, 237 pp.

Borecki Z., Schollenberger M. (red.). 2017. Polskie nazwy chorób roślin uprawnych. Wydanie drugie uzupełnione. Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, Poznań, 158 ss.

Burgees L.W., Liddel C.M., Summerell B.A. 1988. Laboratory Manual for Fusarium Research. Fusarium Research Laboratory, Department of Plant Pathology and Agricultural Entomology, The University of Sydney: 140–141.

Chełkowski J. 1985. Mikotoksyny, wytwarzające je grzyby i mikotoksykozy. Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa, 96 ss.

Chełkowski J. 2010. Mikotoksyny, grzyby toksynotwórcze i mikotoksykozy. Wersja on-line. www.cropnet.pl/download [dostęp: 1.10.2018].

Chełkowski J., Visconti A. (eds.). 1992. Alternaria: Biology, Plant Diseases and Metabolites. Elsevier Science Publishers, Amsterdam, 573 pp.

Corke A.T.K., Hunter T. 1979. Biocontrol of Nectria galligena infection of pruning wounds on apple shoots. Journal of Horticultural Science 54 (1): 47–55. DOI: 10.1080/00221589.1979.11514847.

Czyżewska S., Zarzycka H. 1968. Dalsze badania nad ustaleniem składu gatunkowego Fusarium na lnie w Polsce. Acta Mycologica 4 (1): 39–51.

Domsch K.H., Gams W., Anderson T.H. 1980. Compendium of Soil Fungi. Vol. 1–2. Academic Press, London, 859 pp.

Ellis M.B. 2001. Dematiaceous Hyphomycetes. CABI, Wallingford, UK, 608 pp.

Freeman T.E. 1981. Use of conidial fungi in biological control. In: “Biology of Conidial Fungi” (G.T. Cole, B. Kendrick, eds.). Academic Press, London, Vol. 2: 143–165.

Ghisalberti E.L., Sivasithamparam K. 1991. Antifungal antibiotics produced by Trichoderma spp. Soil Biology and Biochemistry 23 (11): 1011–1020. DOI: 10.1016/0038-0717(91)90036-J.

Główny Urząd Statystyczny 2017a. Mały Rocznik Statystyczny Polski. Warszawa.

Główny Urząd Statystyczny 2017b. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa.

Główny Urząd Statystyczny 2018. Mały Rocznik Statystyczny Polski. Warszawa.

Gruzdevienè E., Mankevičienè A. 2007. Mycotoxin prevention and control in linseed. Environment. Technology. Resources. Proceedings of the International Scientific and Practical Conference 1: 162–167. DOI: 10.17770/etr2007vol1.1721.

Heller K., Andruszewska A., Grabowska L., Wielgusz K. 2006. Ochrona lnu i konopi w Polsce i na świecie. [Fibre flax and hemp protection in Poland and in the world]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 46 (1): 88–98.

Ito K., Tanaka T., Hatta R., Yamamoto M., Akimitsu K., Tsuge T. 2004. Dissection of the host range of the fungal plant patogen Alternaria alternata by modification of secondary metabolism. Molecular Microbiology 52 (2): 399–411. DOI: 10.1111/j.1365-2958.2004.04004.x.

Králová J., Hajšlová J., Poustka J., Hochman M., Bjelková M., Odstrčilová L. 2006. Occurrence of Alternaria toxins in fibre flax, linseed, and peas grown in organic and conventional farms: Monitoring pilot study. Czech Journal of Food Sciences 24 (6): 288–296.

Kwaśna H., Chełkowski J., Zajkowski P. 1991. Flora Polska T. XXII. Grzyby niedoskonałe. Strzępczakowe. Gruzełkowate. Sierpik (Fusarium). PAN, Warszawa–Kraków, 158 ss.

Popis E., Ratusz K., Przybysz M., Krygier K., Sakowska A., Konarska M. 2015. Światowa oraz polska produkcja lnu oleistego i oleju lnianego. [World and Polish production of linseed and linseed oil]. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Problemy Rolnictwa Światowego 15 (XXX) 2: 106–116.

Porras M., Barrau C., Santos B., Arroyo F.T., Blanco C., Romero F. 2002. Effects of temperature on in vitro response of Trichoderma strains against strawberry pathogen Rhizoctonia solani Kühn. Proceedings 6th Conference of European Foundation for Plant Pathology, Prague, Czech Republik, 8–14 September 2002. Plant Protection Science 38 (Special Issue 2): 620–622.

Ryan C.D., Smyth S.J. 2012. Economic implications of low-level presence in a zero-tolerance European import market: The case of Canadian Triffid flax. AgBioForum 15 (1): 21–30.

Scheffer R.P. 1992. Ecological and evolutionary roles of toxins from Alternaria species pathogenic to plants. In: “Alternaria: Biology, Plant Diseases and Metabolites (J. Chełkowski, A. Visconti, eds.). Elsevier Science Publishers, Amsterdam: 101–122.

Schoeman M.W., Webber J.F., Dickinson D.J. 1999. The development of ideas in biological control applied to forest products. International Biodeterioration and Biodegradation 43 (3): 109–123. DOI: 10.1016/S0964-8305(99)00037-2.

Sivan A., Chet I. 1989. The possible role of competition between Trichoderma harzianum and Fusarium oxysporum on rhizosphere colonization. Phytopathology 79: 198–203.

Sutton B.C. 1980. The Coelomycetes. Fungi Imperfecti with Picnidia and Stromata. Commonwealth Mycological Institute, CABI Publishing, England, 696 pp.

Thomma B.P.H.J. 2003. Alternaria spp.: from general saprophyte to specific parasite. Molecular Plant Pathology 4 (4): 225–236. DOI: 10.1046/j.1364-3703.2003.00173.x.

Wolny-Koładka K. 2014. Grzyby z rodzaju Fusarium – występowanie, charakterystyka i znaczenie w środowisku. Kosmos Problemy Nauk Biologicznych 63 (4): 623–633.

Yu S.H. 1992. Occurrence of Alternaria species in countries of the far east and their taxonomy. In: “Alternaria: Biology, Plant Diseases and Metabolites” (J. Chełkowski, A. Visconti, eds.). Elsevier Science Publishers, Amsterdam: 37–62.

Zarzycka H. 1977. Fluctuation of Fusarium distribution in soil and the role of the forecrop in the control of Fusarium wilt in flax. Acta Agrobotanica 30 (2): 299–315.