Progress in Plant Protection

Wpływ metody ochrony przed chwastami na zachwaszczenie, plon, trwałość przechowalniczą i wartość odżywczą pora (Allium porrum L.)
The effect of weed management method on weeds infestation, yield, storage ability and nutritional value of leek (Allium porrum L.)

Joanna Golian, e-mail: joanna.golian@inhort.pl

Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice, Polska

Zbigniew Anyszka, e-mail: zbigniew.anyszka@inhort.pl

Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice, Polska

Ryszard Kosson, e-mail: ryszard.kosson@inhort.pl

Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice, Polska

Maria Grzegorzewska, e-mail: maria.grzegorzewska@inhort.pl

Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy, Konstytucji 3 Maja 1/3, 96-100 Skierniewice, Polska
Streszczenie

W latach 2012–2014, w Instytucie Ogrodnictwa – Państwowym Instytucie Badawczym w Skierniewicach przeprowadzono badania nad określeniem wpływu różnych sposobów odchwaszczania na plonowanie pora, jego trwałość przechowalniczą oraz wartość odżywczą po zbiorze i po przechowywaniu. Porównywano następujące metody odchwaszczania: zabiegi mechaniczne, zabiegi mechaniczne + stymulator wzrostu, mulczowanie gleby włókniną ściółkującą i czarną folią oraz pielenie ręczne. Po zbiorze por przechowywano w temperaturze 0°C, przez 124–150 dni, zależnie od roku, a po przechowaniu sortowano na następujące frakcje: rośliny handlowe, z widocznymi chorobowymi plamami oraz zgniłe, a także określano naturalne ubytki masy. Po zbiorze i po przechowywaniu w porach określano zawartość suchej masy, cukrów ogółem i fenoli rozpuszczalnych. Największy plon handlowy bezpośrednio po zbiorze uzyskano z roślin mulczowanych czarnymi materiałami. Po przechowywaniu najwięcej porów handlowych otrzymano z kontroli i pielonych ręcznie w czasie uprawy. Analizy chemiczne wykazały, że po zbiorze najwięcej suchej masy i cukrów ogółem zawierały pory pielone ręcznie, a po przechowywaniu pory mulczowane czarną folią i włókniną. Po zbiorze, największą zawartość fenoli rozpuszczalnych zanotowano w porach pielonych mechanicznie z dodatkowym opryskiwaniem stymulatorem wzrostu, a po przechowywaniu w pielonych mechanicznie.

 

In the years 2012–2014, at The National Institute of Horticultural Research in Skierniewice, research was carried out on determining the impact of various methods of weeding on leek yield, its storage stability and nutritional value after harvest and storage. In the field experiments the following methods were compared: mechanical treatments, mechanical treatments + growth stimulator, soil mulching with polypropylene and black foil and hand weeding. After harvest the leek were storage at the temperature 0°C for 124–150 days depending on the year and after the storage it was sorted as: marketable leeks and plants with diseases symptoms and rotten plants, and also leek’s natural weight loss was determined. After harvest and after storage, the content of dry matter, total sugars and soluble phenols in leeks was determined. The highest marketable yield immediately after harvest was obtained from plants mulched with black materials. After storage, the most marketable leeks were obtained from the control and hand weeded during cultivation. Chemical composition of leek was analysed after harvest and after the storage period. After harvest the highest yield from leek grown in black mulch were obtained and after the storage from control and hand weeding. Chemical analyses showed that the highest dry matter and total sugars contents were found in leek weeded by hand, and after storage mulched with black and polypropylene foil. After harvest, the highest content of soluble phenols was recorded in leek weeded mechanically and treated additionally with a growth stimulator, and after the storage – in mechanically weeded leeks.

Słowa kluczowe
por; metoda ochrony przed chwastami; plon; przechowywanie; wartość odżywcza; leek; weed control; yield; storage ability; nutritional value
Referencje

Adamczewska-Sowińska K., Kołota E. 2010. Yielding and nutritive value of field cultivated eggplant with the use of living and synthetic mulches. Acta Scientiarum Polonorum Hortorum Cultus 9 (3): 191–199.

 

Adamicki F., Czerko Z. 2006. Przechowalnictwo warzyw i ziemniaka. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 324 ss. ISBN 830-901-76-69.

 

Adamicki F., Dobrzański A. 1999. Cebula – technologia uprawy i przechowywania. Instytut Warzywnictwa, Skierniewice: 76–147, 291 ss. ISBN 83-912224-X.

 

Anyszka Z. 2004. Współdziałanie zabiegów mechanicznych i chwastów w integrowanej ochronie kapusty głowiastej przed chwastami. Nowości Warzywnicze 39: 135–140.

 

Anyszka Z., Pałczyński J., Dobrzański A., Kohut M. 2008. Supresja chwastów w uprawie współrzędnej pora (Allium porrum L.) i selera korzeniowego (Apium graveolens L. var. rapaceum Mill.). s. 256–264. W: „Poszukiwanie nowych rozwiązań w ochronie upraw ekologicznych” (E. Matyjaszczyk, red.). Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 393 ss.

 

Badełek E., Adamicki F., Kosson R. 2010. Jakość brokułu i zawartość związków prozdrowotnych w zależności od warunków przechowywania. Ogólnopolska Naukowa Konferencja Warzywnicza „Postęp w integrowanej produkcji warzyw kapustowatych”. Skierniewice, 21 października 2010: 20–23.

 

Bond W., Grundy A.C. 2001. Non chemical weed management in organic farming systems. Weed Research 41 (5): 383–405. DOI: 10.1046/j.1365-3180.2001.00246.x

 

Brandt K., Leifert C., Sanderson R., Seal C.J. 2011. Agroecosystem management and nutritional quality of plant foods: the case of organic fruits and vegetables. Critical Reviews in Plant Sciences 30 (1–2): 177–197. DOI: 10.1080/07352689.2011.554417

 

Buczkowska H. 1999. Wpływ ściółkowania na zachwaszczenie w uprawie papryki słodkiej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 466: 157–163.

 

Dobrzański A. 1994. Wpływ niektórych czynników środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem wilgotności, na zachwaszczenie upraw warzyw. XVII Krajowa Konferencja „Przyczyny i źródła zachwaszczenia pól uprawnych”. Olsztyn, 28–29 czerwca 1994: 117–124.

 

Dobrzański A., Adamczewski K. 2006. Perspektywy wykorzystania nowych narzędzi i maszyn do regulacji zachwaszczenia w integrowanej i ekologicznej produkcji roślinnej. [Progress in mechanical methods of weed management in integrated and organic farming systems]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 46 (1): 11–18.

 

Dobrzański A., Adamczewski K. 2009a. Niechemiczne metody zwalczania chwastów. Stan obecny i perspektywy. Ekspertyza dostępna w serwisie www.agengpol.pl

 

Dobrzański A., Adamczewski K. 2009b. Wpływ walki z chwastami na bioróżnorodność agrofitocenoz. [The influence of weed control on agrophytocenosis biodiversity]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 49 (3): 982–995.

 

Dobrzański A., Anyszka Z. 2006. Zastosowanie ściółki z folii biodegradowalnej do regulowania zachwaszczenia w integrowanej i ekologicznej uprawie warzyw. Nowości Warzywnicze 43: 75–80.

 

Dobrzański A., Anyszka Z., Pałczyński J. 1997. Niektóre aspekty wtórnego zachwaszczenia w uprawie warzyw. XXI Krajowa Konferencja Naukowa z cyklu „Rejonizacja chwastów segetalnych w Polsce” pt. „Zachwaszczenie wtórne roślin okopowych i ściernisk”. Puławy, 22–23 września 1997, K (13): 89–101.

 

Duthie G.G., Duthie S.J., Kyle J.A. 2000. Plant polyphenols in cancer and hart disease: implications as nutritional antioxidants. Nutrition Research Reviews 13 (1): 79–106. DOI: 10.1079/095442200108729016

 

Dziubański S., Rabcewicz J., Białkowski P. 2013. Kierunki rozwoju elementów roboczych do mechanicznego zwalczania chwastów w uprawach ekologicznych. [New tools for the mechanical control of weeds in organic crops]. Inżynieria Rolnicza R 17, 3 (1): 47–58.

 

Franczuk J., Zaniewicz-Bajkowska A., Tartanus M. 2015. Wpływ ściółkowania gleby na wielkość i jakość plonu papryki słodkiej. Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi: infrastruktura i ekologia terenów wiejskich. Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, I/1: 19–31.

 

Gołębiowska H., Skorupa M. 2013. Problem zachwaszczenia wtórnego w warunkach integrowanej technologii produkcji kukurydzy. [The problem of secondary weed infestation in integrated production of corn]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 53 (3): 465–470. DOI: 10.14199/ppp-2013-047

 

Grudzień K., Rumpel J. 1981. Wpływ międzyrzędowej uprawy na plony warzyw (kapusta, cebula, marchew) w warunkach stosowania chemicznej walki z chwastami. Biuletyn Warzywniczy 25: 95–107.

 

Grundy A.C., Bond B. 2007. Use of non-living mulches for weed control. s. 135–153. W: Non – Chemical Weed Management: Principles, Concept and Technology (M.K. Upadhyaya, R.E. Blackshaw, red.). CABI International. ISBN 978-184-593-29-09. DOI: 10.1079/9781845932909.0000

 

Kaniszewski S., Babik I., Babik J. 2011. Wpływ nawadniania i ściółkowania na plon selera korzeniowego w uprawie ekologicznej. [Effect of irrigation and mulching on yield of celeriac in organic cultivation]. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 5: 147–156.

 

Kaniszewski S., Kowalski A. 2013. Wpływ ściółkowania oraz nawadniania kroplowego na plon selera korzeniowego. [The effect of mulching and drip irrigation on yield of celeriac]. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering 58 (3): 244–247.

 

Kołota E. 2001. Wpływ zabiegów agrotechnicznych na plonowanie cukinii uprawianej z siewu. Materiały z XVIII Spotkania Zespołu Herbologicznego Komitetu Nauk Ogrodniczych Polskiej Akademii Nauk: 76–79.

 

Kosson R., Anyszka Z., Grzegorzewska M., Golian J. 2012. Wpływ metody ochrony fasoli szparagowej (Phaseolus vulgaris L.) przed chwastami na skład chemiczny strąków po ich przechowaniu. [Effect of weed control methods in snap bean (Phaseolus vulgaris L.) on chemical composition of pods after their storage]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 52 (4): 903–908. DOI: 10.14199/ppp-2012-155

 

Kosterna E., Zaniewicz-Bajkowska A., Rosa R., Franczuk J., Borysiak-Marciniak I., Chromińska K. 2010. Effect of black synthetic mulches on the fruit quality and selected components of nutritive value of melon. [Wpływ czarnych ściółek syntetycznych na jakość owoców i wybrane elementy wartości odżywczej melona]. Acta Scientiarum Polonorum, Hortorum Cultus 9 (3): 27–36.

 

Kundzewicz Z.W., Kozyra J. 2011. Ograniczanie wpływu zagrożeń klimatycznych w odniesieniu do rolnictwa i obszarów wiejskich. [Reducing impacts of climatic threatsto agriculture and rural areas]. Polish Journal of Agronomy 7: 68–81.

 

Lee Y., Howard L.R., Villaón B. 1995. Flavonoids and antioxidant activity of fresh pepper (Capsicum annum) cultivars. Journal of Food Science 60 (3): 473–476. DOI: 10.1111/j.1365-2621.1995.tb09806.x

 

Leja M., Mareczek A., Rożek S. 1995. Metabolic changes in certain biochemical compounds in short-term stored carrot root slices. Folia Horticulturae 7 (2): 69–82.

 

Leja M., Mareczek A., Rożek S., Wojciechowska R. 1998. Związki fenolowe jako biochemiczny wskaźnik pozbiorczego starzenia się warzyw. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Sesja Naukowa 57 (1): 181–185.

 

Lipton W.J. 1987. Senescence of leafy vegetables. Horticulture Science 22 (5): 854–859.

 

Locher J., Ombódi A., Kassai T., Dimeny J. 2005. Influence of colored mulches on soil temperature and yield of sweet pepper. European Journal of Horticultural Science 70 (3): 135–141.

 

Majkowska-Gadomska J., Arcichowska K. 2010. Plonowanie niektórych odmian pomidora polowego uprawianego na glebie ściółkowanej w rejonie Warmii. Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Proekologiczna uprawa warzyw – problemy i perspektywy”. Siedlce, 24–25 czerwca 2010: 117–118.

 

McNaughton S.A., Marks G.C. 2003. Development of a food composition database for the estimation of dietary intakes of glucosinolates, the biologically active constituents of cruciferous vegetables. British Journal of Nutrition 90 (3): 687–697. DOI: 10.1079/BJN2003917

 

Pałczyński J., Adamicki F., Dobrzański A. 2006. Wpływ herbicydów na zniszczenie chwastów, plon, jakość i trwałość przechowalniczą pasternaku. [Effect of herbicide treatments on wed control, yield, quality and storage ability of parsnip roots]. Folia Horticulturae. Suplement 2: 48–53.

 

PN-A-75101-07:1990. Przetwory owocowe i warzywne. Przygotowanie próbek i metody badań fizykochemicznych. Oznaczanie zawartości cukrów i ekstraktu bezcukrowego, 6 ss.

 

Pruszyński S., Bartkowski J., Pruszyński G. 2012. Integrowana ochrona roślin w zarysie. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu: 47–53, 56 ss. ISBN 978-83-60232-39-2.

 

Przerwa M. 2015. Innowacyjne metody przechowywania warzyw. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu, 28 ss. ISBN 978-83-63411-49-7.

 

Rekowska E. 2011. The effect of soil and plants covering with the polypropylene non-woven on the quantity and quality of yield of stem lettuce (Lactuca sativa L. var. augustana Irish). [Wpływ okrywania gleby i roślin włókniną polipropylenową na wielkość i jakość plonu sałaty łodygowej (Lactuca sativa L. var. augustana Irish)]. Acta Scientiarum Polonorum, Hortorum Cultus 10 (1): 3–11.

 

Seljåsen R., Kristensen H.L., Lauridsen C., Wyss G.S., Kretzschmar U., Birlouez-Aragonee I., Kahl J. 2013. Quality of carrots as affected by pre- and postharvest factors and processing. Journal of the Science of Food and Agriculture 93 (11): 2611–2626. DOI: 10.1002/jsfa.6189

 

Sosnowska D., Sobiczewski P., Zbytek Z., Czembor J. 2016. Integrowana produkcja roślin – korzyści i perspektywy. [Integrated plant production – benefits and prospects]. Progress in Plant Protection 56 (1): 114–119. DOI: 10.14199/ppp-2016-020

 

Spiżewski T., Frąszczak B., Kałużewicz A., Krzesiński W., Lisiecka J. 2010. The effect of black polyethylene mulch on yield of field-grown cucumber. [Wpływ ściółkowania gleby czarną folią na plonowanie ogórka gruntowego]. Acta Scientiarum Polonorum, Hortorum Cultus 9 (3): 221–229.

 

Stępniak P.M., Skwaryło-Bednarz B., Kopacki M., Jamiołkowska A. 2020. Uprawa pora oraz jego wartości odżywcze, właściwości prozdrowotne i lecznicze. [Leek cultivation and its nutritional values, pro-health and medicinal properties]. Aura 10: 8–10. DOI: 10.15199/2.2020.10.2

 

Vinson J.A., Hao Y., Su X., Zubik L. 1998. Phenol antioxidant quantity and quality in foods: vegetables. Journal of Agricultural and Food Chemistry 46 (9): 3630–3634. DOI: 10.1021/jf980295o

 

Volchkevich I. 2010. Progi szkodliwości jednorocznych chwastów dwuliściennych w uprawach cebuli. [Thresolds of annual broad-leaved weed plants harmfulness in bulb onion crops]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 50 (3): 1421–1426.

 

Wierzbicka B., Kuskowska M., Majkowska J. 2001. Wpływ stosowania osłon na stan zachwaszczenia w polowej uprawie sałaty. Materiały z XVIII Spotkania Zespołu Herbologicznego Komitetu Nauk Ogrodniczych Polskiej Akademii Nauk: 98–102.

 

Woźnica Z. 2008. Metody walki z chwastami. s. 87–127. W: Herbologia. Podstawy biologii, ekologii i zwalczania chwastów (M. Krupa, red.). Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań, 430 ss.

Progress in Plant Protection (2021) 61: 297-307
Data pierwszej publikacji on-line: 2021-10-21 11:41:39
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2021-032
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy