Helmintosporioza owsa powodowana przez grzyb Pyrenophora chaetomioides Speg. (anamorfa Drechslera avenae) (Eidam) (Scharif), jest jedną z najbardziej szkodliwych i szeroko rozpowszechnionych chorób owsa. Doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2012–2016 na polach hodowlanych w Kopaszewie. Celem pracy była ocena podatności odmian owsa na porażenie przez D. avenae oraz określenie jej wpływu na wielkość plonu. Występowanie choroby było zależne od odmiany i różniło się w latach badań, co wskazuje na występowanie interakcji odmiany × lata. Odmianą najsłabiej porażoną przez grzyb D. avenae była nieoplewiona odmiana Nagus. Spośród odmian oplewionych najwyższą odpornością wykazały się odmiany Bingo i Zuch. W przypadku odmian oplewionych najwyższą wartość plonu uzyskano w uprawie odmiany Arden.

Leaf spot of oat caused by the fungus Pyrenophora chaetomioides Speg. (Drechslera avenae anamorph) (Eidam) (Scharif) is one of the most harmful and widespread diseases of oat. Field experiments were carried out in 2012–2016 in breeding fields in Kopaszewo. The aim of the study was to assess the susceptibility of oat cultivars to the infestation of D. avenae and to determine its influence on the yield. The incidence of the disease was dependent on the variety and varied between the study years, indicating the effect of a variation × year interaction. However, no statistical differences were found between the varieties of a given form. The cultivar least infested by the fungus D. avenae was the naked cultivar Nagus. In the group of hulled varieties Bingo and Zuch showed the highest resistant. The highest yield value was obtained in cultivation of the Arden hulled variety.

Amelung D. 1990. Die Bedeutung pilzlicher Schaderreger des Hafers. Nachricht. fur Pflanzenschutz. in DDR. Bd. 44, N10. – S: 235–238.

Atri A., Tiwana U.S. 2019. Effect of seed treatment and foliar spray on leaf blight of fodder oat in Punjab. Phytoparasitica 47 (5): 723–731. DOI: 10.1007/s12600-019-00758-7

Bobrecka-Jamro D., Tobiasz-Salach R., Szpunar-Krok E. 1999. Uprawa owsa nagoziarnistego. Pamiętnik Puławski 114: 37–39.

Boligłowa E., Znój K. 2003. Wpływ nachylenia stoku na zdrowotność i plonowanie owsa w siewie czystym i w mieszanym. [The effect of method of land slope gradient on healthiness and yielding of oats in monoculture and in mixtures]. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 229: 221–227.

Budzyński W. 2000. Reakcja owsa nagiego na czynniki agrotechnologiczne. Wieś Jutra 6 (23), s. 38.

Bujak H. (red.). 2022. Lista odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce. Praca zbiorowa. Centralny Ośro­dek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka, 95 ss.

Burgieł Z.J., Pisulewska E. 2000. Wyniki wstępnych badań nad zdrowotnością wybranych rodów owsa nagoziarnistego. Acta Agra­ria et Silvestria. Series Agraria 38: 87–94.

Carmona M.A., Zweegman J., Reis E.M. 2004. Detection and transmission of Drechslera avenae from oat seed. Fitopatologia Brasileira 29 (3): 319–321. DOI: 10.1590/S0100-41582004000300015

Cegiełko M., Kiecana I., Kachlicki P., Wakuliński W. 2011. Pathogenicity of Drechslera avenae for leaves of selected oat genotypes and ist ability to produce anthraquinone compounds. [Patogeniczność Drechslera avenae dla liści wybranych genotypów owsa i jego zdolność do produkcji związków antrachinonowych]. Acta Scientiarum Polonorum, Hortorum Cultus 10 (2): 11–22.

Danielewicz J., Korbas M., Mrówczyński M. (red.). 2016. Metodyka integrowanej ochrony i produkcji owsa. Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Poznań, 139 ss. ISBN 978-83-64655-21-0.

Earhart R.W., Shands H.L. 1952. Oat varietals responses to infection by Helminthosporium avenae Eid. Agronomy Journal 44 (5): 234–238.

Farr D.F., Rossman A.Y. 2020. Fungal databases, U.S. National Fungus Collections, ARS, USDA. https://nt.ars-grin.gov/fungal­databases/

Frank J.A., Christ B.J. 1988. Rate-limiting resistance to Pyrenophora leaf blotch in spring oats. Phytopathology 78 (7): 957–960.

Harder D.E., Haber S. 1992. Oat diseases and pathological techniques. s. 307–425. W: Oat Science and Technology (H.G. Marshall, M.E. Sorrells, red.). Agronomy Monograph No. 33. American Society of Agronomy, Inc., Madison, 672 ss.

Horoszkiewicz-Janka J. 2004. Wpływ aplikacji stymulatorów odporności na zdrowotność i plonowanie jęczmienia i owsa oraz ich mieszanek. Praca doktorska. Instytut Ochrony Roślin, Poznań, 142 ss.

Ishkova T.I., Berestetskaja L.I., Gasich E.L. 2002. Diagnostics of the main fungi diseases of cereals (V.A. Pavljushin, red.). Spb: VIZR, 76 ss.

Kiecana I., Mielniczuk E., Cegiełko M., Pszczółkowski P. 2003. Badania nad chorobami podsuszkowymi owsa (Avena sativa L.) z uwzględnieniem temperatury i opadów. [Investigations on root and stem rot diseases of oat (Avena sativa L.) with a special regard to temperature and rainfalls]. Acta Agrobotanica 56 (1–2): 95–107.

Kohli M.M., Reis E.M. 1994. Wheat Disease Control Strategies work. s. 214–247. W: Direct Action National Congress, Villa Giardino, 303 ss.

Kolenda M., Mroczkowski S. 2013. Fusarium mycotoxins and methods of assessing the mycotoxity: a review. [Mikotoksyny fu­zaryjne oraz sposoby ustalania mikotoksynotwórczości: przegląd]. Journal of Central European Agriculture 14 (1): 169–180. DOI: 10.5513/JCEA01/14.1.1177

Korbas M., Czubiński T., Horoszkiewicz-Janka J., Jajor E., Danielewicz J. 2015. Atlas chorób roślin rolniczych dla praktyków. Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o., Poznań, 368 ss. ISBN 978-83-61078-53-1.

Korbas M., Jajor J., Horoszkiewicz-Janka J., Danielewicz J. 2018. Atlas chorób roślin rolniczych. Hortpress, Warszawa, 219 ss. ISBN 978-83-65782-36-6.

Liu N., Liu Z.L., Gong G., Zhang M., Wang X., Zhou Y., Qi X., Chen H., Yang J., Luo P., Yang C. 2015. Virulence structure of Blumeria graminis f. sp. tritici and its genetic diversity by ISSR and SRAP profiling analyses. PLOS ONE 10 (6): e0130881. DOI: 10.1371/journal.pone.0130881

Mehraj U., Abidi I., Ahmad M., Gul-Zaffar, Dar Z.A., Rather M.A., Lone A.A. 2017. Stability analysis for physiological traits, grain yield and its attributing parameters in oats (Avena sativa L.) in the Kashmir valley. Electronic Journal of Plant Breeding 8 (1): 59–62. DOI: 10.5958/0975-928X.2017.00008.4

Mehta Y.R. 1999. Drechslera spp. attacking white oat in the State of Paraná. Summa Phytopathologica 25: 265–267.

Mehta Y.R. 2001. Molecular and pathogenetic variability of Drechslera isolates form oats. Fitopatologia Brasileira 26 (3): 590–596. DOI: 10.1590/S0100-41582001000300002

Moudrý J., Moudrý jr. J., Štěrba Z., Bǎrta J. 2003. Comparison of yield and panicle productivity of hulled (Avena sativa L.) and naked oat (Avena nuda L.) oats. [Porównanie plonu i produktywności wiechy u owsa oplewionego (Avena sativa L.) i nagiego (Avena nuda L.)]. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 229: 61–64.

Müller H.J. 1963. Untersuchungen uber Blattflecken-krankheiten des Hafers. II. Pilzliche Blattfleckenerreger des Hafers: Helmin­thosporium avenae Eidam, Septoria avenae Frank, Helminthosporium sativum P., K. et B., Fusarium spec., Epicoccum spec. und Heterosporium avenae Oud. Journal of Phytopathology 49 (3): 266–290. DOI: 10.1111/j.1439-0434.1963.tb02896.x

Najewski A. 2012. Metodyka oceny odmian przez grzyby chorobotwórcze w uprawie zbóż jarych. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, Słupia Wielka, 60 ss.

Obst A. 1995. Seedling blight and leaf spot of oats caused by Drechslera avenae. s. 161–174. W: Helminthosporia – Metobolites, Biology, Plant Diseases, Bipolaris, Drechslera, Exserohilum (J. Chełkowski, red.). Institute of Plant Genetics, Polish Academy of Science, Poznań.

Petrova O.S., Afanasenko O.S., Loskutov I.G. 2006. Oat resistance to Pyrenophora avenae Ito et Kurib. Oat Newsletter 50, 5 ss.

Prończuk M. 2000. Grass diseases – occurrence and harmfulness in seed production and turf maintenance. Monografie i Rozprawy Naukowe. Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Radzików, 183 ss. ISBN 83-900965-8-7.

Shaner G. 1981. Effect of environment on fungal leaf blights of small grains. Annual Review of Phytopathology 19: 273–296. DOI: 10.1146/annurev.py.19.090181.001421

Shapiro S.S., Wilk M.B. 1965. An analysis of variance test for normality (complete samples). Biometrika 52 (3/4): 591–611. DOI: 10.2307/2333709

Sooväli P., Koppel M. 2011. Timing of fungicide application for profitable disease management in oat (Avena sativa L.). Žemdirbystė=Agriculture 98 (2): 167–174.

Šebesta J., Roderick H.W., Stojanovic S., Zwatz B., Harder D.E., Corazza L. 2000. Genetic basis of oat resistance to fungal dis­eases. Plant Protection Science 36 (1): 23–38. DOI: 10.17221/9618-PPS

Šebesta J., Zwatz B., Roderick H.W., Corazza L., Starzyk M.H., Reitan L., Loskutov I. 2001. Incidence of Pyrenophora avenae Ito et Kurib. in Europe between 1994–1998, and the varietal reaction of oat to it. Plant Protection Science 37 (3): 91–95. DOI: 10.17221/8370-PPS

Turner D.M., Millard W.A. 1931. Leaf-spot of oats, Helminthosporium avenae (Bri. and Cav.) Eid. Annals of Applied Biology 18 (4): 535–558. DOI: 10.1111/j.1744-7348.1931.tb02324.x

van Niekerk B.D., Pretorius Z.A., Boshoff W.H.P. 2001. Potential yield losses caused by barley leaf rust and oat leaf and stem rust to South African barley and oat cultivars. South African Journal of Plant and Soil 18 (3): 108–113. DOI: 10.1080/02571862.2001.10634413

Woitas A., Grewal T.S., McCartney C.A., Beattie A.D. 2018. Genetic mapping of a seedling resistance QTL effective against the oat leaf blotch pathogen Pyrenophora avenae. https://oatnews.org/oatnews_pdfs/2018etc/AOWC2018_Poster_12_Beattie.pdf