W latach 2022–2023 do Kliniki Chorób Roślin w Instytucie Ochrony Roślin – Państwowym Instytucie Badawczym w Poznaniu dostarczono rekordową liczbę prób ogórka. Dominującym problemem (ponad 90% prób ogórka) było nagłe więdnięcie zdrowo wyglądających roślin, mimo zapewnianej odpowiedniej ilości wody. Drastycznie obniżał się plon, a rośliny w całych rzędach zasychały i przedwcześnie zamie­rały. Do 2019 roku podobne objawy na ogórkach dostarczanych do Kliniki pojawiały się sporadycznie. Na podstawie obserwacji mikro­skopowej, potwierdzanej izolacją na sztucznych podłożach z fragmentów porażonego ogórka, zidentyfikowano sprawców – organizmy grzybopodobne (lęgniowce) rodzaju Pythium. W systemach upraw bezglebowych mikroorganizmy te są sprawcami miękkiej zgnilizny korzeni i podstawy pędu ogórka oraz tzw. nagłego więdnięcia ogórka. Typowymi skutkami infekcji są: zahamowanie wzrostu roślin, brą­zowe zabarwienie najmłodszych korzeni i więdnięcie rośliny w cieplejszych porach dnia – w ciągu nocy odzyskują turgor. Porażone rośliny żółkną i zamierają. Do zakażenia może dochodzić przez cały rok. Latem najpoważniejszy problem stanowią ciepłolubne gatunki rodzaju Pythium, natomiast zimą i wczesną wiosną gatunki preferujące niższą temperaturę. W próbach dostarczanych do Kliniki dominował ga­tunek Globisporangium ultimum (Trow) Uzuhashi, Tojo & Kakish, znany powszechnie pod dawną nazwą Pythium ultimum Trow. Analiza mikrobiologiczna prób dostarczanych do Kliniki wskazuje na rosnący problem związany z występowaniem Pythium spp. w uprawie ogórka pod osłonami.

In 2022 and 2023, a record number of cucumber samples came to the Plant Diseases Clinic in Institute of Plant Protection – National Research Institute in Poznan. The dominant problem (more than 90% of the samples) was the sudden wilting of healthy-looking plants, despite adequate water availability. The yield decreased drastically, and the plants in the entire rows dried up and died prematurely. Until 2019, similar symptoms appeared sporadically on cucumbers delivered to the Clinic. On the basis of microscopic observation, confirmed by isolation on artificial substrates from fragments of infected cucumber, the cause of the disease was identified – fungus-like organisms (Oomycetes) of the genus Pythium. In soilless cultivation systems, they cause soft rot of the roots and the shoot base of cucumber and the so-called sudden wilting of a cucumber. Typical symptoms of infection are stunted plant growth, brown discoloration of the root tips and wilting of the plant during the warmer times of the day (they regain turgor during the night). Infected plants turn yellow and die. Infection can occur all year round. In summer, thermophilic species are the most serious problem, while in winter and early spring, spe­cies preferring lower temperatures. The samples delivered to the Clinic were dominated by the species Globisporangium ultimum (Trow) Uzuhashi, Tojo & Kakish commonly known as Pythium ultimum Trow. The importance of Pythium spp. in the cultivation of cucumber under cover increases year by year, taking into account the frequency of occurrence in the samples delivered to the Clinic.

Al-Sadi A.M., Al-Masoudi R.S., Al-Habsi N., Al-Saida F.A., Al-Rawahy S.A., Ahmed M., Deadman M.L. 2010. Effect of salinity on Pythium damping-off of cucumber and on the tolerance of Pythium aphanidermatum. Plant Pathology 59 (1): 112–120. DOI: 10.1111/j.1365-3059.2009.02176.x

Deadman M. 2017. Pythium damping off and root-rot. s. 48–50. W: Compendium of Cucurbit Diseases and Pests, Second Edition (A.P. Keinath, W.M. Wintermantel, T.A. Zitter, red.). American Phytopathological Society, 220 ss. ISBN 978-0-89054-573-7.

Domsch K.H., Gams W., Anderson T.H. 1980. Compendium of Soil Fungi. Academic Press, London Ltd., 859 ss.

Dugan F.M. 2006. The Identification of Fungi: An Illustrated Introduction with Keys, Glossary and Guide to Literature. American Phytopathological Society, Saint Paul, 176 ss.

Nosecka B. (red.). 2022. Rynek owoców i warzyw. Stan i perspektywy. Nr 61. Analizy Rynkowe. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, 44 ss.

Seebold K. 2010. Fruit rots of cucurbits. Plant pathology fact sheet. UK cooperative extension service, University of Kentucky, PPFS-VG-07.

van der Plaats-Niterink A.J. 1981. Monograph of the genus Pythium. Studies in Mycology No. 21, 244 ss.

Watanabe T. 2010. Pictorial Atlas of Soil and Seed Fungi. Morphologies of Cultured Fungi and Key to Species, Third Edition. CRC Press, 426 ss. ISBN 978-1-43980-419-3.

Zitter T.A., Hopkins D.L., Thomas C.E. (red.). 2010. Compendium of Cucurbit Diseases. APS Press, The American Phytopatho­logical Society Press, s. 87.