Jednym z warunków efektywnego zarządzania gospodarstwem rolnym jest dostęp do szybkiej diagnostyki patogenów roślin w celu ograniczenia występowania chorób roślin. Do Kliniki Chorób Roślin trafiają próby porażonych roślin dostarczane przez hodowców i ogrodników z całej Polski. W latach 2018–2020 przebadano w Klinice łącznie 274 próby na obecność grzybów i organizmów grzybopodobnych chorobotwórczych dla roślin. Badania prowadzono metodą mikroskopową, a w przypadku wątpliwości potwierdzano wynik badaniami molekularnymi. Najczęściej badaną rośliną był pomidor (26%), następnie truskawka (9%), ogórek (5%) oraz tytoń, burak cukrowy, cebula, borówka, malina, sałata, kalafior i ziemniak. Liczną grupę stanowiły też rośliny iglaste, takie jak: tuje, cyprysiki i sosny; łącznie 17 roślin gospodarzy. Bardzo liczne były pojedyncze gatunki roślin ozdobnych np.: gerbera, anturium, aster, geranium, floks, chryzantema i inne. Grzyby rodzaju Fusarium spp. stanowiły ok. 38% porażeń. W dalszej kolejności były Alternaria spp. (26%), Botrytis cinerea (11%) i Cladosporium sp. (10%). Pozostałe choroby wywołane były m.in. przez Pythium sp., Rhizoctonia sp., Colletotrichum sp., Ulocladium sp., Pestalotia sp. czy Phytophthora sp. Największym zagrożeniem w ostatnich latach były dla pomidorów i truskawek grzyby rodzaju Fusarium, a dla ogórków patogeny rodzaju Pythium.

One of the conditions for effective management of farm is an access to quick diagnostics of plant pathogens in order to reduce the occurrence of plant diseases. The Plant Diseases Clinic receives samples of infected plants supplied by growers and gardeners from all over Poland. In the years 2018–2020, a total of 274 samples were tested at the Clinic for the presence of fungi and fungal-like organisms pathogenic for plants. The tests were carried out using the microscopic method, and in case of doubt, the result was confirmed by molecular tests. The most frequently studied plant was tomato (26%), followed by strawberry (9%), cucumber (5%) and tobacco, sugar beet, onion, blueberry, raspberry, lettuce, cauliflower and potato. Conifers were also a large group, such as: thujas, cypresses and pines; a total of 17 host plants. Single species of ornamental plants were very numerous, e.g. gerbera, anthurium, aster, geranium, phlox, chrysanthemum and others. The fungi of the genus Fusarium spp. constituted about 38% of infections. This was followed by Alternaria spp. (26%), Botrytis cinerea (11%) and Cladosporium sp. (10%). The remaining diseases were caused by Pythium sp., Rhizoctonia sp., Colletotrichum sp., Ulocladium sp., Pestalotia sp. and Phytophthora sp. In recent years, the greatest threat to tomatoes and strawberries has been the fungi of the Fusarium genus, and the pathogens of the Pythium genus to cucumbers.

Agrios G.N. 2000. Significance of plant diseases. s. 25–37. W: Plant Pathology (G.N. Agrios, red.). Academic Press, London. ISBN 0-12-473276-3.

Boerema G.H., de Gruyter J., Noordeloos M.E., Hamers M.E.C. 2004. Phoma Identification Manual. Differentiation of Specific and Infra-specific Taxa in Culture. CABI Publishing, England, 448 ss. ISBN 978-08-519-974-38.

Broniarek-Niemiec A., Chałańska A., Cieślińska M., Meszka B., Łabanowska B.H., Michalecka M., Piotrowski W., Poniatowska A., Puławska J., Sobieszek B., Tartanus M., Wójcik P. 2017. Poradnik sygnalizatora ochrony truskawki (B.H. Łabanowska, red.). InHort, Skierniewice, 153 ss. ISBN 978-83-65903-31-0.

Burgess L.W., Liddell C.M., Summerell B.A. 1988. Laboratory Manual for Fusarium Research. University of Sydney, 156 ss. ISBN 09-492-69565.

Cha J.-Y., Han S., Hong H.-J., Cho H., Kim D., Kwon Y., Kwon S.-K., Crusemann M., Bok Lee Y., Kim J.F., Giaever G., Nislow C., Moore B.S., Thomashow L.S., Weller D.M., Kwak Y.-S. 2016. Microbial and biochemical basis of a Fusarium wilt-suppressive soil. The ISME Journal 10 (1): 119–129. DOI: 10.1038/ismej.2015.95

Coley‐Smith J.R., Verhoeff K., Jarvis W.R. 1980. The biology of Botrytis. Academic Press, London, 318 ss. ISBN 978-01-217-985-05.

Elad Y., Williamson B., Tudzynski P., Delen N. 2004. Botrytis: Biology, Pathology and Control. Kluwer Academic Publishers, Springer, Dordrecht, The Netherlands, 403 ss. ISBN 978-1-4020-6586-6.

Ellis M.B. 2001. Dematiaceous Hyphomycetes. CABI Publishing, England, 608 ss. ISBN 978-08-519-861-80.

Fiedorow Z., Gołębniak B., Weber Z. 2008. Choroby roślin rolniczych. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 207 ss. ISBN 978-83-7160-468-3.

Jarvis W.R. 1988. Fusarium crown and root rot of tomatoes. Phytoprotection 69: 49–64.

Jarvis W.R., Shoemaker R.A. 1978. Taxonomic status of Fusarium oxysporum causing foot and root rot of tomato. Phytopathology 68: 1679–1680. DOI: 10.1094/phyto-68-1679

Jones J.B., Jones J.P., Stall R.E., Zitter T.A. 1993. Compendium of Tomato Diseases. The American Phytopathological Society, St. Paul, USA, 100 ss. ISBN 0-89054-120-5.

Kapsa J. 2004. Nowe problemy w ochronie upraw ziemniaka przed alternarioą i zarazą. [New problems in early and late blights control of potato]. Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin 232: 315–324.

Kryczyński S., Weber Z. 2011. Fitopatologia. tom 2. Choroby roślin uprawnych. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Poznań, 488 ss. ISBN 978-83-09-01077-7.

Marcinkowska J. 2012. Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 508 ss. ISBN 978-83-09-01048-7.

Simmons E.G. 2007. Alternaria: an Identification Manual. The American Phytopathological Society, St. Paul, USA, 775 ss. ISBN 978-00-020-400-20.

Srinivas C., Nirmala Devi D., Narasimha Murthy K., Chakrabhavi Dhananjaya Mohan, Lakshmeesha T.R., BhimPratap Singh, Naveen Kumar Kalagatur, Niranjana S.R., Abeer Hashem, Abdulaziz A. Alqarawi, Baby Tabassum, Elsayed Fathi Abd_Allah, Chandra Nayaka S., Rakesh K. Srivastava 2019. Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici causal agent of vascular wilt disease of tomato: Biology to diversity – A review. Saudi Journal of Biological Sciences 26 (7): 1315–1324.

Sutton B.C. 2004. The Coelomycetes. Fungi Imperfecti with Pycnidia, Acervuli and Stromata. CABI Publishing, England, 696 ss. ISBN 978-08-519-844-69.

Ślusarski C., Anyszka Z., Dyśko J., Rogowska M., Wrzodak R. 2017. Metodyka integrowanej ochrony pomidora pod osłonami. Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice, 37 ss. ISBN 978-83-89800-45-9.

Sreenivasaprasad S., Talhinhas P. 2005. Genotypic and phenotypic diversity in Colletotrichum acutatum, a cosmopolitan pathogen causing anthracnose on a wide range of hosts. Molecular Plant Pathology 6 (4): 361–378. DOI: 10.1111/j.1364-3703.2005.00291.x

Williamson B., Tudzynski B., Tudzynski P., Van Kan J.A.L. 2007. Botrytis cinerea: the cause of grey mould disease. Molecular Plant Pathology 8 (5): 561–580. DOI: 10.1111/j.1364-3703.2007.00417.x

White T.J., Bruns T., Lee S., Taylor J.W. 1990. Amplification and direct sequencing of fungal ribosomal RNA genes for phylogenetics. s. 315–322. W: PCR Protocols – A Guide to Methods and Applications (M.A. Innis, D.H. Gelfand, J.J. Sninsky, T.J. White, red.). Academic Press, London, 482 ss. ISBN 0-12-372181-4.