Variability of winter wheat cultivars infection by fungus Puccinia recondita f. sp. tritici was analysed in the years 2010, 2011 and 2013. The study the results of post-registration trials conducted in four locations: Naroczyce, Zybiszów, Tarnów and Kondratowice. The degree of infection of wheat cultivars was evaluated on the three upper leaves of plants nine-degree scale (where: 9 – healthy plants; 1 – 100% plants infected). The following cultivars: Figure, Natula, Ostroga, Mulan, Bamberska, Askalon, Szmaragd and Muszelka were assessed. There were significant differences in the occurrence of severity of leaf rust in the years of research and locations. In Zybiszów location regardless of the year of the study the wheat cultivars were infected the most by leaf rust as compared to other locations. Analysis of variance showed a significant interaction of the cultivars with the years and the cultivars with the locations. The cultivar Figura was characterized by a high susceptibility to infection by fungus P. recondita f. sp. tritici, while the cultivar Ostroga by an increased resistance.

W latach 2010, 2011 i 2013 analizowano zmienność porażenia odmian pszenicy ozimej przez grzyb Puccinia recondita f. sp. tritici. Badania przeprowadzono na podstawie wyników Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) w czterech miejsco-wościach: Naroczyce, Zybiszów, Tarnów i Kondratowice. Porażenie odmian oceniano w skali dziewięciostopniowej na trzech górnych liściach roślin pszenicy (9 – rośliny zdrowe; 1 – rośliny w 100% porażone). Badania przeprowadzono na następujących odmianach pszenicy: Figura, Natula, Ostroga, Mulan, Bamberska, Askalon, Szmaragd i Muszelka. Stwierdzono istotne zróżnicowanie nasilenia rdzy brunatnej w poszczególnych latach badań i miejscowościach. W miejscowości Zybiszów niezależnie od roku badań odmiany pszenicy charakteryzowały się zwiększonym nasileniem rdzy brunatnej w porównaniu do pozostałych lokalizacji. Analiza wariancji wykazała istotne interakcje odmian z latami badań i odmian z miejscowościami. Odmiana Figura odznaczała się znaczną wrażliwością na porażenie przez P. recondita f. sp. tritici, natomiast odmiana Ostroga charakteryzowała się zwiększoną odpornością.

Caliński T., Czajka S., Kaczmarek Z. 1987. A model for the analysis of a series of experiments repeated at several places over a period years. I. Theory. Biuletyn Oceny Odmian – Cultivar Testing Bulletin 10: 7–34.

Chełkowski J., Stępień Ł., Strzembicka A. 2005. Ocena podatności pszenicy ozimej na rdzę brunatną oraz poszukiwanie źródeł odporności. Acta Agrobotanica 58 (1): 145–152.

Cloutier S., McCallum B.D., Loutre C., Banks T.W., Wicker T., Feuillet C., Keller B., Jordan M.C. 2007. Leaf rust resistance gene Lr1, isolated from bread wheat (Triticum aestivum L.) is a member of the large psr567 gene family. Plant Molecular Biolology 65 (1–2): 93–106.

Dyck P.L., Samborski D.J. 1982. The inheritance of resistance to Puccinia recondita in a group of common wheat cultivars. Canadian Journal of Genetics Cytology 24 (3): 273–283.

Goyeau H., Park R., Scheffer B., Lannocu C. 2006. Distribution of pathotypes with regard to host cultivars in french wheat leaf rust populations. Phytopathology 96 (3): 264–273.

Kolmer J.A. 2005. Tracking wheat rust on a continental scale. Current Opinion in Plant Biology 8 (4): 441–449.

Kolmer J.A. 2010. Genetics of leaf rust resistance in the soft red winter wheat cultivars Coker 9663 and Pioneer 26R61. Plant Disease 94 (5): 628–632.

Kolmer J.A., Long D.L., Hughes M.E. 2007. Physiological specialization of Puccinia triticina on wheat in the United States in 2005. Plant Disease 91 (8): 979–984.

Macintosh R.A., Yamazaki Y., Devos K.M., Dubcovsky J., Rogers J., Appels R. 2007. Catalogue of gene symbols for wheat. Supplement. KOMUGI Integrated Wheat Science Database. http://www.shigen.nig.ac.jp/wheat/komugi/genes/symbolClassList.jsp [Accessed: 2014].

Ordoňez M.E., Kolmer J.A. 2009. Differentiation of molecular genotypes and virulence phenotypes of Puccinia triticina from common wheat in North America. Phytopathology 99 (6): 750–758.

Winzeler M., Mesterhazy A., Park R.F., Bartos P., Csosz M., Goyeau H., Ittu M., Jones E., Loschenberger F., Manninger K., Pasquini M., Richter K., Rubiales D., Schachermayr G., Strzembicka A., Trottet M., Unger O., Vida G., Walther U. 2000. Resistance of European winter wheat germplasm to leaf rust. Agronomie 20 (7): 783–792.

Wójtowicz A., Gwiazdowski R., Kubiak K., Pasternak M. 2013. Wpływ temperatury na kiełkowanie urediniospor Puccinia recondita f. sp. tritici. [Influence of temperature on germination of uredniospores of Puccinia recondita f. sp. tritici]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 53 (3): 556–559.