Progress in Plant Protection

SHORT COMMUNICATION
White spotted rose beetle [Oxythyrea funesta (Poda, 1761)]
(Coleoptera: Scarabaeidae) – a new threat in agriculture?
Łanocha pobrzęcz [Oxythyrea funesta (Poda, 1761)]
(Coleoptera: Scarabaeidae) – nowym zagrożeniem w rolnictwie?

Marek Bunalski, e-mail: marek.bunalski@up.poznan.pl

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Entomologii i Ochrony Środowiska, Dąbrowskiego 159, 60-594 Poznań, Polska

Tomasz Klejdysz, e-mail: t.klejdysz@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska

Wojciech Kubasik, e-mail: w.kubasik@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Władysława Węgorka 20 , 60-318 Poznań, Polska

Paweł Trzciński, e-mail: p.trzcinski@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska
Streszczenie

The family of Scarabaeidae has a large group of phytophages, which include economically important plant pests. Climate change is causing new species to appear in our country or formerly marginal pests are gaining in importance. The white spotted rose beetle (Oxythyrea funesta) can be an example of such a species. In recent years, mainly in the east and south of Poland, there have been new locations of this beetle, which is locally very numerous. An example can be the mass appearance of O. funesta in Mazowieckie Voivodeship, Makowski County. The beetles were found there in large numbers in rye and triticale crops. In mid-May, they attacked young ears and ate their contents completely, leading to bleaching and withering of the tops of the plants. The damage was of a local nature, but it repeated over the next seasons, clearly increasing in strength. The spread and abundance of this species in Poland should be monitored as it may soon gain economic significance and become a threat to other crops.

 

Rodzina poświętnikowatych (Scarabaeidae) zawiera sporą grupę fitofagów, do których należą ważne gospodarczo szkodniki roślin. Zmiany klimatyczne powodują, że w naszym kraju pojawiają się nowe gatunki lub na znaczeniu zyskują szkodniki do tej pory marginalne. Przykładem takiego gatunku może być łanocha pobrzęcz (Oxythyrea funesta). W ostatnich latach, głównie na wschodzie i południu Polski notuje się nowe stanowiska tego chrząszcza, który miejscowo występuje bardzo licznie. Przykładem może być masowy pojaw łanochy w województwie mazowieckim, powiecie makowskim. Chrząszcze wystąpiły tu masowo w uprawach żyta i pszenżyta. W połowie maja atakowały młode kłosy i całkowicie wyjadały ich zawartość, prowadząc do bielenia i więdnięcia wierzchołków roślin. Uszkodzenia miały charakter lokalny, jednak powtarzały się przez kolejne sezony, wyraźnie przybierając na sile. Rozprzestrzenianie się i liczebność tego gatunku w Polsce powinna być monitorowana, gdyż wkrótce może on nabrać znaczenia ekonomicznego i stać się zagrożeniem również dla innych upraw.

Słowa kluczowe

white spotted rose beetle; Oxythyrea funesta; pest; cereals; new threat; Scarabaeidae; łanocha pobrzęcz; szkodnik; zboża; nowe zagrożenie

Referencje

Bunalski M., Konwerski Sz., Przewoźny M. 2019. Materiały do poznania rozmieszczenia chrząszczy (Coleoptera) Zachodniej Polski. Część 17. Scarabaeidae pleurosticti – uzupełnienia i korekty. Wiadomości Entomologiczne 38 (2): 69–77.

 

Burakowski B., Mroczkowski M., Stefańska J. 1983. Chrząszcze – Coleoptera. Scarabaeoidea, Dascilloidea, Byrrhoidea i Parnoidea. Katalog Fauny Polski 23 (9): 1–294.

 

Kadej M., Zając K., Smolis A., Malkiewicz A., Tarnawski D., Kania J., Gil R., Myśków E., Sarnowski J., Tyszecka K., Józefczuk J., Rodziewicz M. 2013. Nowe dane o rozsiedleniu wybranych gatunków poświętnikowatych (Insecta: Coleoptera: Scarabaeidae) w Polsce południowo-zachodniej. [New data on the distribution of selected species of scarab beetles (Insecta: Coleoptera: Scarabaeidae) in south-western Poland]. Przyroda Sudetów 16: 95–114.

 

Szwałko P. 1989. Występowanie Oxythyrea funesta (Poda, 1761) (Coleoptera, Scarabaeidae) w Polsce. Przegląd Zoologiczny 38 (1): 83–87.

 

Taszakowski A., Szczepański W.T., Baran B., Morawski M. 2014. Nowe stanowiska Oxythyrea funesta (Poda, 1761) (Coleoptera: Scarabaeidae) w Polsce. [New localities of Oxythyrea funesta (Poda, 1761) (Coleoptera: Scarabaeidae) in Poland]. Acta Entomologica Silesiana 22 (online 004): 1–2.

 

Vuts J., Imrei Z., Tóth M. 2008. Development of an attractant-baited trap for Oxythyrea funesta Poda (Coleoptera: Scarabaeidae, Cetoniinae). Zeitschrift für Naturforschung C 63 (9–10): 761–768. DOI: 10.1515/znc-2008-9-1023

Progress in Plant Protection (2019) 59: 271-273
Data pierwszej publikacji on-line: 2019-12-23 11:33:40
htpp://dx.doi.org/10.14199/ppp-2019-036
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy