Progress in Plant Protection

100 years of scientific research and development of plant protection in Poland
Part 1. Years 1918–1945
100 lat badań naukowych i rozwoju ochrony roślin w Polsce Cz. I. Lata 1918–1945

Stefan Pruszyński, e-mail: marprusz1@tlen.pl

Emerytowany Profesor Instytutu Ochrony Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska
Streszczenie

In 1918, after Poland regained its independence, a new research unit, Plant Protection Department was created at the Research Institute of Rural Husbandry in Puławy. It was the beginning of performing structured research, phytosanitary observations, controlling quarantine organisms, education to strengthen the next generations of scientist and producers, and establishing extension services to provide the knowledge to the agricultural workforce. Previously in the 18th and 19th century, scientists of Polish origin conducted research and developed plant protection on the farms, which were under Russian and Austrian partition. In the subsequent two manuscripts, the first for the years 1918–1945 and the second for the period after world war II to the present time, the history of plant protection in Poland and the contribution of Polish researchers to the development of this agricultural activity in Poland and in the world will be presented.

 

W roku 1918 po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, powołano w nowo utworzonym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach, Oddział Ochrony Roślin i był to początek  prowadzenia zorganizowanych badań, nauczania, obserwacji fitosanitarnych, zwalczania organizmów kwarantannowych, tworzenia służby ochrony roślin i doradztwa w zakresie ochrony roślin w Polsce. Wcześniej, w XVIII i XIX wieku, uczeni polskiego pochodzenia prowadzili badania i rozwijali ochronę roślin na farmach będących pod rosyjskim i austriackim zaborem. W dwóch kolejnych opracowaniach, pierwszym obejmującym lata 1918–1945 i drugim za okres po II wojnie światowej do czasów obecnych, omówiona zostanie historia ochrony roślin w Polsce i wkładu polskich pracowników naukowych w rozwój tej działalności rolniczej w Polsce i na świecie.

Słowa kluczowe
Poland; plant protection; history; development; current state; Polska; ochrona roślin; historia; rozwój; stan obecny
Referencje

Anon 2018. 100 lat niepodległej polski. PIORIN z tradycją w przyszłość. 100 lat ochrony roślin i nasiennictwa  w Polsce. Graden Poligrafia Grażyna Lenkiewicz, Warszawa, 102 ss.

 

Danysz J., Wize K. 1901. O użyciu muskardyn w walce z komornikiem buraczanym (Cleonus punctriventris). Odbitka z Gazety Cukrowniczej, 17 ss.

 

Demby W.M. 1969. Zarys historyczny ochrony roślin w Polsce. Postępy Nauk Rolniczych 1 (115): 109–132.

 

Gołębiowska Z. 1978. Od Marymontu do Poznania droga polskiej nauki ochrony roślin. [From Marymont to Poznań – the way of polish plant protection science]. Materiały XVIII Sesji Naukowej Instytutu Ochrony Roślin: 13–24.

 

Krasowicz S. 2002. Produkcja roślinna na ziemiach polskich w XIX i XX wieku – rys historyczny. Pamiętnik Puławski, Zeszyt Specjalny 130 (2): 11–31.

 

Kuryłło A. 1927. Choroby i szkodniki roślin uprawnych w Wielkopolsce w roku 1926. Wydawnictwo Wielkopolskiej Izby Rolniczej, Poznań, 31 ss.

 

Kuryłło A. 1928. Choroby i szkodniki roślin uprawnych w Wielkopolsce w roku 1927. Wydawnictwo Wielkopolskiej Izby Rolniczej, 20 ss.

 

Lipa J.J. 2001. Krótka historia ochrony roślin w Polsce w latach 1836–1950. [Short history of plant protection in Poland 1836–1950]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 41 (1): 32–38.

 

Matela D. 2011. Historia ochrony roślin w Polsce. s. 73–81. W: „Profesor Władysław Węgorek życie i dzieła”. Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-­Spożywczego, Szreniawa, Poznań.

 

Matyjaszczyk E. 2011. Analiza zmian ustawodawstwa z zakresu ochrony roślin pod kątem bezpieczeństwa żywności, ludzi i środowiska. Rozprawy Naukowe Instytutu Ochrony Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego, Zeszyt 25, 130 ss.

 

Orlikowski L.B., Lipa J.J. 2014. Komitety Ochrony Roślin i ich rola w rozwoju ochrony roślin oraz integracji polskiego środowiska naukowego w latach 1924–2013. Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice, 155 ss.

 

Pruszyński S. 2001. 50 lat Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu. [50 years anniversary of the Institute of Plant Protection in Poznań]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 41 (1): 18–31.

 

Pruszyński S. 2008. Ochrona roślin rolniczych w Wielkopolsce w XX wieku. Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno­Spożywczego w Szreniawie 8 (5): 292–358.

 

Pruszyński S., Boczek J. 2011. Entomologia stosowana i jej twórcy w ochronie roślin w Polsce. Instytut Ochrony Roślin, P.J.B. Poznań, 44 ss.

 

Ruszkowski J. 1927. Walka ze szkodnikami sadów wczesną wiosną przed pękaniem pączków zimowych. Komunikat Pracowni Ochrony Roślin Szkoły Ogrodniczej, Poznań.

 

Stachowicz T. 2000. Historia służby ochrony roślin oraz obecne miejsce Inspekcji Ochrony Roślin w upowszechnianiu postępu i doradztwie. [The history of the plant protection service in Poland and actual role of the plant protection inspection in the dissemination of progress and extension tasks]. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 40 (1): 308–314.

 

Węgorek W. 1978. Ewolucja problematyki naukowej ochrony roślin na przestrzeni ubiegłych 60 lat. [Development of scientific plant protection problems within the compass of last 60 years]. Materiały XVIII Sesji Naukowej Instytutu Ochrony Roślin: 25–37.

Progress in Plant Protection (2020) 60: 49-56
Data pierwszej publikacji on-line: 2020-03-12 10:42:38
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2020-007
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy