Progress in Plant Protection

Analiza uszkodzeń rzepaku ozimego powodowanych przez słodyszka rzepakowego Brassicogethes aeneus (Fabricius, 1775) w różnych rejonach Polski, w latach 2009–2019
Analysis of winter oilseed rape damages caused by Brassicogethes aeneus (Fabricius, 1775) in various regions of Poland, in 2009–2019

Anna Tratwal, e-mail: a.tratwal@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska

Wiesława Witaszak, e-mail: wieslawa.witaszak@wodr.poznan.pl

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu, Sieradzka 29, 60-163 Poznań, Polska

Paweł Trzciński, e-mail: p.trzcinski@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska

Marcin Baran, e-mail: m.baran@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów, Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań, Polska

Jan Bocianowski, e-mail: jan.bocianowski@up.poznan.pl

Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Wojska Polskiego 28, 60-637 Poznań, Polska
Streszczenie

Istotnym problemem uprawy roślin, w tym rzepaku ozimego w Polsce jest wzrastające zagrożenie ze strony szkodników, pojawianie się nowych oraz coraz większa aktywność agrofagów, zwłaszcza na tle obserwowanych zachodzących zmian klimatycznych. Jednym z nich jest powszechnie występujący w całym kraju, z różnym nasileniem słodyszek rzepakowy – Brassicogethes aeneus (F.). Skutkiem żerowania szkodnika jest słabe, bądź brak zawiązywania łuszczyn, a co za tym idzie niekorzystny wpływ na uzyskiwany plon nasion. Celem pracy była analiza uszkodzeń rzepaku ozimego powodowanych przez słodyszka rzepakowego, w różnych rejonach Polski, w latach 2009–2019. Zestawienie wyników monitorowania słodyszka rzepakowego przedstawia zmieniające się nasilenie występowania tego szkodnika na przestrzeni wybranych lat.

 

A significant problem in the cultivation of plants, including winter oilseed rape in Poland is the increasing threat from pests, the appearance of new species and the increasing their activity, especially in the context of the observed climate changes. One of them is common across the country with varying degrees of pollen beetle – Brassicogethes aeneus (F.). The effect of the pest’s feeding is a weak or no silica formation, and thus an unfavorable effect on the obtained seed yield. The aim of the study was to analyze the damage of winter oilseed rape caused by pollen beetle in various regions of Poland in the years 2009–2019. The summary of the monitoring results of the pollen beetle showed the changing intensity of this pest occurrence over the selected years.

Słowa kluczowe
słodyszek rzepakowy; uszkodzenia pąków kwiatowych rzepaku ozimego; zarządzanie ryzykiem; pollen beetle; damages of oilseed rape flower buds; risk management
Referencje

Bunalski M., Nowacki J. 1996. Szkodniki roślin uprawnych. Medix Plus, Poznań: 64–65, 149 ss.

 

Dominik A., Schӧntherler J. 2012. Integrowana ochrona roślin w gospodarstwie. Poradnik praktyczny – zasady ogólne. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Radomiu, 70 ss.

 

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r.

 

Hołubowicz-Kliza G., Mrówczyński M. 2013. Atlas szkodników i owadów pożytecznych w integrowanej ochronie roślin. IUNG – PIB, Puławy: 141–142, 248 ss.

 

Hołubowicz-Kliza G., Mrówczyński M., Strażyński P. 2018. Szkodniki i organizmy pożyteczne w integrowanej ochronie roślin rolniczych. IUNG – PIB, Puławy, IOR – PIB, Poznań, 502 ss.

 

Kalinowski M. 2019. Słodyszek rzepakowy – charakterystyka, próg szkodliwości i zwalczanie. Tygodnik Poradnik Rolniczy [online], 9 kwietnia 2019 [dostęp: 23.08.2020]. Dostępny w internecie: https://www.tygodnik-rolniczy.pl/articles/uprawa/slodyszek-rzepakowy-charakterystyka-prog-szkodliwosci-i-zwalczanie/

 

Mrówczyński M., Walczak F., Korbas M., Paradowski A., Roth M. 2009. Zmiany klimatyczne a zagrożenia roślin rolniczych przez agrofagi. Studia i Raporty IUNG – PIB, Zeszyt 17: 139–148.

 

Pruszyński G., Pruszyński S. 2015. Integrowana ochrona roślin w zwalczaniu szkodników roślin uprawnych. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu, Poznań, 47 ss.

 

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009.

 

Tratwal A., Strażyński P., Jajor E., Mrówczyński M. 2018. Poradnik sygnalizatora ochrony rzepaku. IOR – PIB, Poznań, 205 ss.

 

Tratwal A., Wielkopolan B., Bandyk A., Roik K., Jakubowska M. 2015. Monitorowanie i prognozowanie chorób i szkodników w uprawie rzepaku. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, Oddział w Poznaniu, Poznań, 58 ss.

 

Tyszka M. 2020. Ochrona musi być wsparta hodowlą. Farmer 9/2020: 78–81.

 

Walczak F. 2010. Monitoring agrofagów dla potrzeb integrowanej ochrony roślin uprawnych. Fragmenta Agronomica 27 (4): 147–154.

 

Walczak F., Tratwal A. 2008. Rejony występowania i szkodliwość monitorowanych agrofagów rzepaku ozimego w ostatnim dziesięcioleciu w Polsce. [Regions of occurrence and harmfulness of monitored winter rape agrophages in last ten years in Poland]. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 29: 51–66.

Progress in Plant Protection (2022) 62: 128-133
Data pierwszej publikacji on-line: 2022-05-20 11:58:16
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2022-015
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy