Progress in Plant Protection

Występowanie pozostałości środków ochrony roślin w owocach – wyniki badań kontroli urzędowej (2021)
Occurrence of pesticide residues in fruit – results of official control (2021)

Bożena Łozowicka, e-mail: b.lozowicka@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Piotr Kaczyński, e-mail: p.kaczynski@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Ewa Rutkowska, e-mail: e.rutkowska@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Magdalena Jankowska, e-mail: m.jankowska@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Izabela Hrynko, e-mail: i.hrynko@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Aleksandra Pietraszko, e-mail: a.pietraszko@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Justyna Śniadach, e-mail: j.werpechowska@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Marta Czerwińska, e-mail: m.czerwinska@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Rafał Wiśniewski, e-mail: r.wisniewski@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska

Rafał Konecki, e-mail: r.konecki@iorpib.poznan.pl

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Terenowa Stacja Doświadczalna w Białymstoku, Chełmońskiego 22, 15-195 Białystok, Polska
Streszczenie

Celem pracy była wielowymiarowa analiza występowania pozostałości środków ochrony roślin (ś.o.r.) w próbkach owoców (87) w ramach kontroli urzędowej (68, WIORiN) oraz kontroli wzajemnej zgodności (19, ARiMR). Dokonano oceny częstotliwości detekcji grup chemicznych i indywidualnych substancji czynnych (s.cz.), poziomu stężeń i szacowania wielkości przekroczeń dopuszczalnych norm (NDP) oraz diagnozowania próbek wielopozostałościowych. Celem praktycznym była ocena zgodności stosowania ś.o.r. zgodnie z aktualnymi przepisami. W 45% próbek (WIORiN) i 9% (ARiMR) stwierdzono obecność s.cz. ś.o.r. Przekroczenia NDP odnotowano w 1% próbek. Owoce z niezalecaną substancją czynną stanowiły 5% próbek. Spośród 516 oznaczanych związków wykryto 26, głównie fungicydów. Najwyższy poziom odnotowano dla boskalidu (1,6 mg/kg) w borówkach. Pozostałości ś.o.r. najczęściej wykrywano w truskawkach (18%). Najwięcej związków wykryto w czereśni, w której oznaczono dziewięć s.cz. Odnotowano obecność próbek wielopozostałościowych (44%), spośród których najliczniejszą grupę stanowiły próbki z dwoma pozostałościami (11%). Badania dostarczają dowodów, jak ważne jest kontrolowanie ś.o.r. w owocach, które wymagają częstego stosowania chemicznych ś.o.r. ze względu na atak ze strony agrofagów, w celu zagwarantowania jakości i bezpieczeństwa żywności.

 

The aim of the study was a multidimensional analysis of the occurrence of pesticide residues in fruit samples (87) within the framework of official control (68, WIORiN) and cross-compliance control (19, ARiMR). There was an assessment of the frequency of detection of chemical groups and individual active substances (a.s.), the level of concentrations and estimation of the magnitude of exceedances of permissible standards (MRLs), as well as diagnosis of multi-residue samples. The practical purpose of the studies conducted was to assess compliance by producers with the regulations for the application of the pesticide residues. In 45% (WIORiN) and 9% (ARiMR) of the samples, residues of pesticides were found. MRL exceedances were recorded in 1% of the samples tested. Samples with a non-recommended a.s. accounted for 5% of samples. Of the 516 labeled pesticides, 26 a.s. were detected, mainly fungicides. The highest level was recorded for boscalid (1.6 mg/kg) in the blueberry sample. Residues of pesticides were most often detected in strawberries (18%). The highest number of compounds was detected in cherries, where nine a.s. were determined. The presence of multi-residue samples was noted (44%), of which samples with two residues were the most numerous (11%). The results obtained from the study show the importance of controlling residues of pesticides in fruits, which require frequent use of chemical pesticides due to attack from agrophages, in order to guarantee food quality and safety.

Słowa kluczowe
pozostałości środków ochrony roślin; owoce; najwyższe dopuszczalne poziomy; przekroczenia NDP; substancje niedozwolone; monitoring; pesticide residues; fruit; maximum residue levels; MRL exceedances; non-recommended substances
Referencje

Chmiel Z. 1979. Spektrofotometryczne oznaczanie śladowych pozostałości dwutiokarbaminianów w materiale roślinnym. Chemia Analityczna 24: 505–511.

 

Kaczyński P., Łozowicka B., Perkowski M., Zoń W., Hrynko I., Rutkowska E., Skibko Z. 2021. Impact of broad-spectrum pesticides used in the agricultural and forestry sector on the pesticide profile in wild boar, roe deer and deer and risk assessment for venison consumers. Science of The Total Environment 784: 147215. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2021.147215

 

Li Z., Nie J., Yan Z., Cheng Y., Lan F., Huang Y., Chen Q., Zhao X., Li A. 2018. A monitoring survey and dietary risk assessment for pesticide residues on peaches in China. Regulatory Toxicology and Pharmacology 97: 152–162. DOI: 10.1016/j.yrtph.2018.06.007

 

Łozowicka B., Hrynko I., Kaczyński P., Jankowska M., Rutkowska E. 2016. Long-term investigation of multi-class fungicide residues in fruits and health risk assessment. Polish Journal of Environmental Studies 25 (2): 681–697. DOI: 10.15244/pjoes/61111

 

Łozowicka B., Kaczyński P., Rutkowska E., Jankowska M., Hrynko I., Iwaniuk P., Werpechowska J., Pietraszko A., Czerwińska M., Konecki R., Wiśniewski R. 2021a. Raport: „Badania pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych występowanie, nieprawidłowości i zagrożenia”. Opracowanie IOR – PIB, Laboratorium Badania Bezpieczeństwa Żywności i Pasz w Białymstoku. Dotacja celowa zadanie 1.7/2021.

 

Łozowicka B., Rutkowska E., Hrynko I., Rusiłowska J., Pietraszko A., Jankowska M., Czerwińska M., Nowakowska O., Kaczyński P. 2021b. Optymalizacja metody jednoczesnego oznaczania 490 pestycydów w piwie. [Optimization of the method for the simultaneous determination of 490 pesticides in beer]. Progress in Plant Protection 61 (1): 53–61. DOI: 10.14199/ppp-2021-006

 

Norma 2018-02. Norma PN-EN ISO/IEC 17025:2018-02. 2018. Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących.

 

Nowacka A., Hołodyńska-Kulas A., Drożdżyński D. 2018. Roczny szczegółowy raport zawierający wyniki przeprowadzonych analiz. Sprawozdanie za rok 2018. Plan Wieloletni zadanie 1.7/2016–2020.

 

Nowacka A., Hołodyńska-Kulas A., Drożdżyński D. 2019. Roczny szczegółowy raport zawierający wyniki przeprowadzonych analiz. Sprawozdanie za rok 2019. Plan Wieloletni zadanie 1.7/2016–2020.

 

Nowacka A., Hołodyńska-Kulas A., Drożdżyński D., Perczak A. 2020. Roczny szczegółowy raport zawierający wyniki przeprowadzonych analiz. Sprawozdanie za rok 2020. Dotacja celowa zadanie 1.7/2020.

 

Nowacka A., Hołodyńska-Kulas A., Drożdżyński D., Perczak A. 2021. Roczny szczegółowy raport zawierający wyniki przeprowadzonych analiz. Sprawozdanie za rok 2021. Dotacja celowa zadanie 1.7/2021.

 

Ochmian I., Błaszak M., Lachowicz S., Piwowarczyk R. 2020. The impact of cultivation systems on the nutritional and phytochemical content, and microbiological contamination of highbush blueberry. Scientific Reports 10 (1): 16696. DOI: 10.1038/s41598-020-73947-8

 

PPDB 2022. PPDB Pesticide Properties Database 2022. https://sitem.herts.ac.uk/aeru/ppdb/en/index.htm

 

Rozporządzenie 2002. Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. 2002. Dz. Urz. UE L 31, str. 1 z dnia 01.02.2002 r. z późn. zm.; polskie wydanie specjalne: rozdz. 15, t. 6, 463 ss.

 

Rozporządzenie 2005. Rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 23 lutego 2005 r. z późn. zm. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG. 2005. Dz. Urz. L 70 z 16.03.2005 r., s. 1.

 

Rozporządzenie 2009. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG. 2009. Dz. Urz. UE L 309 z 24.11.2009 r., 50 ss.

 

Rozporządzenie 2011. Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 540/2011 z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 w odniesieniu do wykazu zatwierdzonych substancji czynnych. 2011. Dz. Urz. UE L 153 z 11.06.2011 r., 186 ss.

 

Rozporządzenie 2017. Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2017/2091 z dnia 14 listopada 2017 r. w sprawie nieodnawiania zatwierdzenia substancji czynnej iprodion, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, oraz w sprawie zmiany rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 540/2011. 2017. Dz. U. UE L 297/25 z 15.11.2017 r., s. 25–27.

 

Rutkowska E., Łozowicka B., Kaczyński P. 2022. Optymalizacja metody jednoczesnego oznaczania 248 pestycydów w suszonych owocach. [Optimization of the method for the simultaneous determination of 248 pesticides in dry fruit]. Progress in Plant Protection 62 (1): 57–65. DOI: 10.14199/ppp-2022-008

 

SANTE 2019. SANTE/12682/2019, Analytical quality control and method validation procedures for pesticide residues analysis in food and feed.

 

Shahid E., Khan J., Qaisrani M.M., Noman M., Rani A., Ali S. 2021. Effect of pesticide residues on agriculture crops. Journal of Toxicological & Pharmaceutical Sciences 5 (1): 18–23.

 

Slavin J.L., Lloyd B. 2012. Health benefits of fruits and vegetables. Advances in Nutrition 3 (4): 506–516. DOI: 10.3945/an.112.002154

 

Ustawa 2010. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia. 2010. Dz.U. 2010 nr 136, poz. 914, z późn. zm.

 

Wallace T.C., Bailey R.L., Blumberg J.B., Burton-Freeman B., Chen C-y.O., Crowe-White K.M., Drewnowski A., Hooshmand S., Johnson E., Lewis R., Murray R., Shapses S.A., Wang D.D. 2020. Fruits, vegetables, and health: A comprehensive narrative, umbrella review of the science and recommendations for enhanced public policy to improve intake. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 60 (13): 2174–2211. DOI: 10.1080/10408398.2019.1632258

 

www.fao.org/3/cb2395en/online/src/html/fruit-and-vegetables.html

 

www.gov.pl/web/rolnictwo/wyszukiwarka-srodkow-ochrony-roslin

Progress in Plant Protection (2023) 63: 5-20
Data pierwszej publikacji on-line: 2023-01-13 10:03:27
http://dx.doi.org/10.14199/ppp-2023-001
Pełny tekst (.PDF) BibTeX Mendeley Powrót do listy